سیاره ما از چندین گونه تشکیل شده است که هر کدام به طور منحصر به فردی در فرآیندهای طبیعی اکوسیستم‌های سیاره ما نقش دارند. اگرچه نادیده گرفتن جایگاه حیات وحش در دنیای ما به دلیل دور بودن برخی از حیوانات آسان است اما نمی‌توان منکر نقش حیات وحش در آن شد. شبکه پیچیده زندگی، به انسان، گیاهان و حیوانات نیاز دارد، و هنگامی که این سیستم در نتیجه انقراض تغییر می‌کند، زندگی روی زمین تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
بسیاری از ما به طور خودکار در نظر می‌گیریم که چگونه گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوا بر زندگی انسان تأثیر می‌گذارد. با این حال، ما باید بررسی کنیم که چگونه تغییر آب و هوا بر حیوانات تأثیر می‌گذارد؛ همچنین باید تأثیر اعمال انسان مانند شکار بی‌رویه، آلودگی، جنگل زدایی و ماهیگیری تجاری را بر جمعیت حیوانات در نظر بگیریم. اگرچه بسیاری از حیوانات در حال یافتن راه‌هایی برای سازگاری با تغییراتی مانند از دست دادن زیستگاه هستند، اما همه آنها نتوانسته اند راه خود را پیدا کنند.
از حفظ شبکه غذایی گرفته تا کمک به مبارزه با بحران آب و هوا و هر چیزی که بین آنها وجود دارد، حیوانات بخش مهمی از محیط زیست ما هستند. هنگامی که ما تعادل اکوسیستم خود را با در معرض خطر قرار دادن حیوانات خاص برهم می‌زنیم، روند طبیعت را مختل می‌کنیم. در حالی که انقراض یک پدیده طبیعی است، تاثیر انسان سرعت آن را افزایش داده است. در حال حاضر، در فهرست قرمز “اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN)“، بیش از 41000 گونه در معرض خطر انقراض ارزیابی شده است.
در فهرست زیر 10 مورد از حیواناتی که در خطر انقراض هستند، قرار داده‌ایم:
1. کرگدن جاوه‌ای
زمانی که کرگدن‌های جاوه‌ای در سراسر جنوب شرق آسیا یافت شدند، به دلیل شکار و از دست دادن زیستگاه، تعداد کرگدن‌های جاوه‌ای کاهش چشمگیری داشته است. جمعیت پراکنده کرگدن‌های جاوه‌ای، یکی از نادرترین گونه‌های کرگدن است(حدود 75 عدد) که فقط در جزیره جاوه اندونزی یافت می‌شود.
پارک ملی اوجونگ کولون (واقع در استان بانتن، جزیره جاوه) یک میراث جهانی و آخرین پناهگاه کرگدن‌های جاوه‌ای است. اما این منطقه به دلیل درختان نخل مهاجم آرنگا رنج می‌برد که گیاهان غذایی مورد علاقه کرگدن‌ها را تحت الشعاع قرار می‌دهند که باعث می‌شود کرگدن‌ها غذای کمتری برای خوردن داشته باشند و زیستگاه کمتری برای پرسه زدن داشته باشند. علاوه بر این، جمعیت کوچک کرگدن جاوه‌ای نیز به دلیل فجایع طبیعی، بیماری، شکار غیرقانونی و همخونی بالقوه در برابر انقراض بسیار آسیب پذیر است.
2. پلنگ آمور
پلنگ آمور یکی از کمیاب ترین گربه سانان بزرگ در جهان است که تنها حدود 100 قلاده آن در طبیعت باقی مانده است. اگرچه به نظر می‌رسد جمعیت وحشی آنها ثابت و در حال افزایش است، اما این زیرگونه پلنگ، همچنان از سال 1996 به شدت در معرض خطر انقراض است. در حال حاضر پلنگ آمور تنها در یک منطقه نسبتا کوچک در شرق دور روسیه و شمال شرق چین یافت می‌شود.
پلنگ‌های آمور باقی مانده با تهدیدهای متعددی از جمله از دست دادن زیستگاه، کمبود طعمه و زیرساخت‌های حمل و نقل مانند جاده‌ها، برای بقای خود مواجه هستند. با این حال، امیدی برای این گربه بزرگ نادر وجود دارد. حدود 75 درصد از محدوده خانه آنها در مناطق حفاظت شده در روسیه و چین قرار دارد و آنها همچنین در حال نقل مکان به زیستگاه‌های مناسب خارج از این مناطق حفاظت شده هستند.
3. ببر سوماترا
ببر سوماترا یا ببر جزیره سوندا کوچکترین زیرگونه ببر در جهان است که وزن آن به 140 کیلوگرم می‌رسد. ببرهایی که در منطقه آمور زندگی می‌کنند، بزرگترین گربه‌سانان بزرگی هستند که جنس نر آنها می‌توانند تا دو برابر ببرهای جزیره سوندا وزن داشته باشند. آنها همچنین بسیار نادر هستند؛ تخمین زده می شود که حدود 600 قلاده از این گونه در طبیعت وجود داشته باشد. این گونه از ببرها فقط در جزیره سوماترا اندونزی یافت می‌شوند.
از دهه 1980، جمعیت انسان در جنوب شرقی آسیا تقریباً دو برابر شده است، از 357 میلیون به حدود 668 میلیون در سال 2020 رسیده است؛ و این افزایش جمعیت تأثیری بر تعداد ببرها داشته است که همراه با زیستگاه آنها در حال کاهش است.
با گسترش سکونتگاه‌های انسانی در این منطقه، ببرهای جزیره سوندا به طور فزاینده‌ای با مردم روبرو می‌شوند که می‌تواند منجر به افزایش درگیری بیشتر انسان و ببر شود. شکار غیرقانونی ببر و تجارت غیرقانونی اعضا و محصولات ببر نیز نگرانی جدی برای بقای آنها است.
4. گوریل کوهی
گوریل کوهی زیرگونه‌ای از گوریل شرقی است که در دو جمعیت مجزا در جنگل‌های مرتفع در مناطق آتشفشانی و کوهستانی جمهوری دموکراتیک کنگو، رواندا و اوگاندا و در پارک ملی غیرقابل نفوذ “بوندی(Bwindi)” اوگاندا زندگی می‌کند.
شهر ویرونگا دارای سابقه بی‌ثباتی سیاسی همراه با سطوح بالای فقر در منطقه است. این یک تهدید اساسی برای تعداد گوریل های کوهستانی است زیرا مردم برای غذا، سرپناه و فضا به مناطق نزدیک به این میمون‌های بزرگ نقل مکان کرده اند. در حال حاضر بیش از 500,000 نفر در نزدیکی زیستگاه گوریل‌های کوهستانی زندگی می‌کنند. با وجود این، گوریل‌های کوهستانی با تلاش‌های حفاظتی و مداخلات شرکای محلی و بین‌المللی و سازمان حفاظت از حیات وحش (WWF) از طریق برنامه بین‌المللی حفاظت از گوریل در حال بهبودی امیدوارکننده هستند.
در حال حاضر، گوریل‌های کوهستانی به عنوان گونه‌های در خطر انقراض با بیش از 1000 گونه در طبیعت ثبت شده‌اند. با این حال، تهدیدات متعددی باقی مانده است که می‌تواند مانع از پیشرفت بازیابی این گونه شود.
5. اورانگوتان تاپانولی
اورانگوتان تاپانولی گونه‌ای از اورانگوتان می‌باشد که در سال 2017 به عنوان گونه‌ای متمایز فهرست شده است. تنها یک جمعیت مجزا از این گونه اورانگوتان در طبیعت وجود دارد که محدود به جنگل‌های استوایی اکوسیستم “باتانگ تورو(Batang Toru)” واقع در جزیره سوماترا اندونزی است.
امروزه، این پستانداران درختی با کمتر از 800 عدد در طبیعت به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارند و آنها را جزو گونه‌های در معرض خطر میمون های بزرگ در جهان تبدیل می‌کند. از دست دادن زیستگاه یکی از تهدیدهای اصلی برای بقای آن است زیرا جنگل‌های استوایی با کشاورزی، معدن، و هیدروالکتریک و توسعه انرژی زمین گرمایی جایگزین شده اند. بین سال‌های 1985 تا 2007، بیش از 40 درصد از جنگل‌های استان سوماترای شمالی، که زیستگاه اورانگوتان تاپانولی است، از بین رفت.
6. گراز ماهی بی‌باله یانگ تسه
گروهی از گراز ماهی‌های بی‌باله مختص آب شیرین هستند که در رودخانه یانگ تسه در چین زندگی می‌کنند. این پستاندار آبزی در فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض قرار دارد. در حالی که رودخانه یانگ تسه نقش مهمی در عملکرد سالم اکوسیستم ایفا می‌کند، سال‌ها تخریب محیط زیست، صید بی رویه و آلودگی آب در این منطقه تاثیرات مخربی بر بسیاری از گونه‌های جانوری این منطقه دارد.
زمانی دلفین‌های رودخانه یانگ تسه در کنار گراز ماهی‌های بی‌باله زندگی می‌کردند، اما در دو دهه گذشته هیچ دلفین آب شیرینی مشاهده نشده است. متأسفانه، این می‌تواند یک یادآور واضح دیگر از آنچه به زودی ممکن است برای بسیاری از گونه‌های در معرض انقراض، از جمله گراز ماهی بی‌باله یانگ تسه باشد.
برای محافظت از این گونه، چین در سال 2021، گرازهای بدون باله را به «گونه‌های حفاظت‌شده سطح اول» ارتقا داده است که بالاترین سطح حفاظتی موجود در این کشور است. در سال 2018، تعداد آنها هنوز حدود 1000 عدد بود و در طبیعت در حال تثبیت بود.
7. گرگدن سیاه
بین سال‌های 1960 تا 1995، جمعیت کرگدن‌های سیاه به دلیل شکار غیرقانونی در مقیاس بزرگ، تلفات چشمگیری را متحمل شدند. حدود 2 درصد از آنها از حمله شدید گذشته جان سالم به در بردند. با گسترش حفاظت از کرگدن‌ها، تعداد آنها در سراسر آفریقا از دهه 1990 بیش از دو برابر شده است. اما، کرگدن‌های سیاه هنوز در فهرست IUCN جزو گونه‌های در معرض خطر انقراض هستند و حدود 5630 قلاده در طبیعت وجود دارند.
سه زیرگونه از کرگدن سیاه در حال حاضر زنده مانده‌اند، که کرگدن سیاه غربی در سال 2011 منقرض شده است. امروزه، 95 درصد از کرگدن‌های سیاه تنها در چهار کشور کنیا، نامیبیا، آفریقای جنوبی و زیمبابوه یافت می‌شوند. بزرگترین تهدید برای جمعیت باقی مانده، شکار غیرقانونی شاخ آنهاست. در 10 سال گذشته، تقریبا 10,000 کرگدن آفریقایی برای تامین تجارت غیرقانونی شاخ کرگدن کشته شده‌اند.
8. فیل جنگلی آفریقایی
در اعماق جنگل‌های انبوه و مرطوب آفریقای غربی و مرکزی، می‌توانید فیل جنگلی کمیاب گریزان را پیدا کنید که یکی از دو عضو گونه فیل آفریقایی است. تعداد واقعی فیل‌های جنگلی آفریقایی وحشی به دلیل ماهیت خجالتی آنها نامشخص است، اما ما می‌دانیم که آنها گونه‌های در معرض خطر انقراض هستند و در طول 31 سال جمعیت آنها حدود 86 درصد کاهش یافته‌اند.
دلیل اصلی این کاهش به دلیل شکار غیرقانونی است که به ویژه در آفریقای مرکزی مکرر، گسترده و فشرده است. علاوه بر شکار غیرقانونی فیل‌ها، از دست دادن زیستگاه و تغییر کاربری زمین برای کشاورزی و سایر کاربری‌ها منجر به تکه تکه شدن زیستگاه‌ها و افزایش درگیری بین انسان و فیل شده است که منجر به تلفات در هر دو طرف شده است.
امروزه، فیل‌های جنگلی آفریقایی حدود 25 درصد از محدوده تاریخی خود را اشغال می‌کنند که در بین 20 کشور مختلف آفریقایی، عمدتاً در گابن و جمهوری کنگو پراکنده شده‌اند.
9. اورانگوتان سوماترایی
اورانگوتان سوماترا منحصراً در جزیره سوماترا در اندونزی یافت می‌شود. آنها در حال حاضر توسط IUCN به عنوان گونه در معرض خطر انقراض فهرست شده‌اند و کمتر از 14,000 عدد در طبیعت وجود دارند. اورانگوتان‌های سوماترایی با تهدیدات مشابهی برای همتایان بورنئی و تاپانولی خود روبرو هستند. از قطع درختان، مزارع کشاورزی و توسعه زیرساخت‌ها تا تجارت غیرقانونی حیوانات خانگی.
اورانگوتان‌ها برای زندگی به مناطق وسیعی از جنگل‌های متصل نیاز دارند، اما بین سال‌های 1985 تا 2007 این میمون‌های بزرگ 60 درصد از زیستگاه جنگلی خود را از دست دادند. امروزه اکثر این اورانگوتان‌ها در شمالی‌ترین نقطه سوماترا در اکوسیستم “لوسر” یافت می‌شوند، منطقه‌ای که شامل جنگل‌های بارانی دشت‌های گرمسیری و باتلاق‌های خاک تورب بخارآلود است.
10. لاکپشت پوزه عقابی
لاک پشت پوزه عقابی یکی از هفت گونه لاک پشت‌های دریایی است که در نزدیکی آب‌های استوایی و نیمه گرمسیری اقیانوس اطلس، هند و اقیانوس آرام یافت می‌شود. تخمین زده می‌شود که تعداد آنها بین 20,000 تا 23,000 لاک پشت لانه ساز باشد، اگرچه ارزیابی تعداد واقعی جمعیت آنها دشوار است زیرا لاک پشت‌های دریایی از موجودات سرگردان واقعی در اقیانوس هستند.
در 30 سال گذشته، جمعیت لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در سراسر جهان حداقل 80 درصد کاهش یافته است که نتیجه آن صید تصادفی در ابزارهای ماهیگیری، تخریب زیستگاه لانه‌سازی، آسیب صخره‌های مرجانی و تجارت غیرقانونی پوسته و محصولات این لاکپشت است.
سایر تهدیدات انسانی مانند آلودگی پلاستیک، تغییرات آب و هوا و بالا آمدن سطح آب دریاها می‌تواند در کاهش این گونه در آینده نقش داشته باشد. در حال حاضر، لاک‌پشت‌های پوزه عقابی جزو حیوانات در معرض خطر انقراض، فهرست شده‌اند.
اگر محتوای ما برایتان جذاب بود و چیزی از آن آموختید، لطفاً لحظه‌ای وقت بگذارید و این چند خط را بخوانید:
ما گروهی کوچک و مستقل از دوست‌داران علم و فناوری هستیم که تنها با حمایت‌های شما می‌توانیم به راه خود ادامه دهیم. اگر محتوای ما را مفید یافتید و مایلید از ما حمایت کنید، ساده‌ترین و مستقیم‌ترین راه، کمک مالی از طریق لینک دونیت در پایین صفحه است.
اما اگر به هر دلیلی امکان حمایت مالی ندارید، همراهی شما به شکل‌های دیگر هم برای ما ارزشمند است. با معرفی ما به دوستانتان، لایک، کامنت یا هر نوع تعامل دیگر، می‌توانید در این مسیر کنار ما باشید و یاری‌مان کنید. ❤️
دلفین رودخانه یانگ تسه به خاطر سدی که چین احداث کرد چند سال پیش منقرض شد
گونه اشاره شده در مقاله “گراز ماهی” است که از گونه دلفین‌ها به شمار می‌روند. این دو جانور در یک دسته‌بندی قرار نمی‌گیرند.
پس یوز پلنگ چی