انتخاب نرمافزار مناسب میتواند بهرهوری شما را در کسب و کار یا زندگی شخصی بهطور قابلتوجهی بهبود بخشد. داشتن آگاهی از طیف گستردهای از نرمافزارهای کاربردی موجود، اعم از برنامههای آماده که برای استفاده عمومی طراحی شدهاند و نرمافزارهای سفارشیسازی شده که منحصرا بر اساس نیازها و الزامات خاص شما ساخته میشوند، به شما این امکان را میدهد تا با دید باز و روشنتری تمامی گزینههای پیش روی خود را ارزیابی کنید.
برنامههای آماده معمولا هزینه کمتر و زمان راهاندازی سریعتری دارند، اما ممکن است کاملا با الزامات و فرآیندهای کاری شما سازگار نباشند. از طرف دیگر، نرمافزارهای سفارشی با هزینه بیشتری همراه هستند، اما بهطور بهینه برای رفع نیازهای منحصربهفرد شما طراحی میشوند و میتوانند انعطافپذیری و کارایی بیشتری را برای شما به ارمغان آورند.

نرم افزار کاربردی چیست؟
عبارت “نرم افزار کاربردی” به نرم افزاری اشاره دارد که برای کاربر عملکردهای خاصی را انجام میدهد. هنگامی که کاربر مستقیما با یک نرم افزار تعامل میکند، به آن نرم افزار کاربردی گفته میشود. هدف اصلی نرم افزار کاربردی کمک به کاربر در انجام وظایف مشخص است.
نمونههایی از نرم افزارهای کاربردی
در اینجا لیستی از پرکاربردترین نرم افزارهایی که میلیونها نفر روزانه از آنها استفاده میکنند، آورده شده است:
- مجموعه نرم افزاری مایکروسافت: شامل آفیس، پاورپوینت، ورد، اکسل و اوتلوک. این نرم افزارها برای انجام امور اداری و دفتری بسیار کاربردی هستند.
- مرورگرهای وب: گوگل کروم، سافاری، فایرفاکس و غیره. این نرم افزارها برای گشت و گذار در اینترنت و دسترسی به وبسایتها ضروری هستند.
- نرم افزارهای گرافیک و طراحی: مانند کانوا، ادوبی فتوشاپ، کورل و اتوکد. این نرم افزارها برای امور طراحی گرافیک، ویرایش عکس، و طراحیهای مهندسی مورد استفاده قرار میگیرند.
- ابزارهای ارتباط آنلاین: اسکایپ، تلگرام، گوگل میت، زوم و واتساپ. این نرم افزارها امکان برقراری تماس صوتی و تصویری و همچنین ارسال پیام را به صورت آنلاین فراهم میکنند.
- نرم افزارهای پخش فیلم و موسیقی: پات پلیر، ام ایکس پلیر، وی ال سی مدیا پلیر، اسپاتیفای، پاندورا و غیره. این نرم افزارها برای گوش دادن به موسیقی، تماشای فیلم و سایر سرگرمیهای دیجیتال کاربرد دارند.
- نرم افزار مدیریت پروژه: تیمز، آسانا، زوهو، اسلک، فورکست و غیره. این نرم افزارها برای سازماندهی و مدیریت پروژه ها در محیطهای کاری مورد استفاده قرار میگیرند.
در نرم افزار کاربردی به دنبال چه چیزی باشیم؟
گاهی اوقات، نرم افزارهای کاربردی به صورت پیش ساخته ارائه میشوند و دارای بخشهایی هستند که میتوانید آنها را سفارشی کنید، مانند نمونههای ذکر شده در بالا. در مواقع دیگر، شما این فرصت را خواهید داشت که با استفاده از فناوری کم کد (Low Code Technology) کل نرم افزار را خودتان بسازید.
فناوری Low-code یک رویکرد برای توسعه نرم افزار است که کدزنی را از حالت نوشتاری به بصری ارتقا میدهد. در این روش بجای استفاده از زبانهای برنامهنویسی پیچیده، میتوانید از رابطهای بصری با منطق ساده و قابلیت کشیدن و رها کردن (drag-and-drop) استفاده کنید.
انواع نرم افزارهای کاربردی تجاری
نرم افزار کاربردی تجاری زیرمجموعهای از نرم افزار کاربردی است. این برنامهها برای تسهیل عملکردهای خاص تجاری و بهبود دقت، کارایی و اثربخشی عملیات، با صرفه جویی در زمان و افزایش بهرهوری ساخته شدهاند. نرم افزارهای کابردی تجاری انواع مختلفی دارند که عبارتند از:
۱. برنامه ریزی منابع سازمانی
نوعی نرمافزار تجاری که توسط شرکتها (معمولا از طریق مجموعهای از برنامههای کاربردی یکپارچه) برای درخواست، بررسی، ذخیره، دستکاری و تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از انواع عملیات تجاری استفاده میشود.
۲. مدیریت ارتباط با مشتری
CRM توسط شرکتها برای درخواست، بررسی، ذخیره و تجزیه و تحلیل دادههای مشتریان استفاده میشود. همچنین به مدیریت تعامل با مشتری، تسهیل فرآیند فروش و فعال کردن روابط شریک مرتبط کمک میکند.
۳. پایگاه داده
در عصر حاضر، سازمانها با حجم عظیمی از دادهها روبرو هستند که مدیریت و تجزیه و تحلیل آنها امری ضروری است. در این میان، سیستمهای مدیریت اطلاعات (Database Management Systems) نقشی حیاتی ایفا میکنند. این سیستمها به عنوان مخازنی امن و قابل اعتماد، اطلاعات را به صورت سازمان یافته ذخیره میکنند و امکان دسترسی، جستجو، بازیابی و بهروزرسانی آنها را به شکلی کارآمد فراهم میآورند.
۴. نرم افزار مدیریت پروژه
نرم افزار مدیریت پروژه (Project Management Software) ابزاری است که به سازمانها کمک میکند تا پروژههای خود را بهصورت منظم برنامهریزی، اجرا و مدیریت کنند. این نرمافزارها با ارائه امکاناتی همچون زمانبندی فعالیتها، تخصیص وظایف به اعضای تیم، مدیریت بودجه و هزینههای پروژه، ثبت و مستندسازی پیشرفت کار و تهیه گزارشهای نتایج، به کاربران کمک میکنند تا پروژههای خود را بهصورت کارآمد مدیریت کنند.
۵. مدیریت فرآیند کسب و کار
نرم افزار مدیریت فرایند کسب و کار (Business Process Management) ابزاری است که به توسعه سریع و خودکارسازی فرایندهای راهبردی سازمان کمک میکند. این نرم افزار با استفاده از مدلسازی تحت وب، ایجاد قوانین و یک رابط کاربری ساده، به کاربران امکان میدهد تا فرایندهای کسب و کار را با سرعت بیشتری انجام دهند. نرم افزار BPM معمولا برای دستگاههای تلفن همراه بهینه سازی شده و دید کاملی از عملیات را ارائه میدهد و در مدیریت و تجزیه و تحلیل دادههای پیچیده، محتوا و فرایندهای کل سازمان مفید است.
تفاوت بین نرم افزار و اپلیکیشن
نرم افزار
نرم افزار مجموعهای از دستورالعملها و برنامههایی است که به رایانه و سایر دستگاههای الکترونیکی میگوید چگونه عمل کنند. نرم افزار با سخت افزار هماهنگ میشود تا کارکردهای مورد نظر را اجرا کند. در واقع، نرم افزار جنبه غیرفیزیکی یک سیستم کامپیوتری است که مکمل سخت افزار یا بخش فیزیکی و مادی آن محسوب میشود. نرم افزار شامل مجموعه دادهها و دستورالعملهایی است که رفتار و عملکرد دستگاههای الکترونیکی را کنترل و هدایت میکند.
اپلیکیشن
یک برنامه کاربردی (Application)، نرم افزاری است که برای انجام وظایف و کارکردهای خاص برای کاربران طراحی شده است. برنامههای کاربردی به گونهای ساخته میشوند که هر یک بتواند بخشی از نیازهای کاربران را برآورده سازد. تمامی برنامههای کاربردی جزو نرم افزارها محسوب میشوند، اما تمام نرم افزارها لزوما برنامه کاربردی نیستند.
تفاوت بین نرم افزار و برنامه:
نرم افزار | اپلیکیشن (برنامه) |
---|---|
نرم افزار مجموعهای از دستورالعملها، دادهها یا برنامهها است که موجب میشود سخت افزار کار مشخصی را انجام دهد. | برنامه مجموعهای از دستورالعملها برای انجام کار خاص است. |
نرم افزار واژهای کلی برای دادههای کامپیوتری است. | Application نوعی نرم افزار است که وظیفه خاصی را انجام می دهد. |
نرم افزار ممکن است قابل اجرا باشد یا نباشد. | برنامه همیشه قابل اجرا است. |
نرم افزار اغلب مبتنی بر سیستم عامل نیست. | برنامه مبتنی بر سیستم عامل است. |
نرم افزار برای کارکرد نیازی به تعامل کاربر ندارد. | برنامه برای عملکرد نیاز به تعامل کاربر دارد. |
نرم افزار به عنوان واسطه بین کاربر و سخت افزار استفاده میشود. | برنامه فقط توسط کاربران استفاده می شود. |
همه نرم افزارها برنامه کاربردی نیستند. | تمامی برنامهها نرم افزار هستند |
تفاوت بین نرم افزار کاربردی On-Premise و Hosted چیست؟

نرم افزار کاربردی On-Premise
عبارت On-Premise در دنیای فناوری اطلاعات به سختافزار و نرمافزارهایی اشاره میکند که در محل شرکت یا سازمان، روی سرورهای اختصاصی خودشان، نگهداری و اجرا میشوند. در مدل On-Premise، کنترل بیشتری روی سختافزار، نرمافزار و دادهها وجود دارد، چرا که مسئولیت نگهداری، امنیت، عملکرد و حتی محل فیزیکی تجهیزات بر عهدهی خود سازمان است.
نرم افزار کاربردی Hosted
نرم افزار Hosted: نرم افزاری است که مالکیت، ارائه و مدیریت آن به صورت راه دور از طریق فضای ابری (Cloud) توسط ارائهدهندهای جدا از سازمان خریدار انجام میشود. بسیاری از سازمانها میتوانند همزمان مجوز استفاده از این برنامهها را دریافت کنند و معمولا پرداخت به صورت حق اشتراک یا بر اساس تعداد کاربران انجام میشود. این نرم افزارها اغلب به عنوان SaaS یا Software as a Service شناخته میشوند زیرا با هدف ارائه سرویس در بستر اینترنت توسعه داده میشوند.
- مزیت نرم افزارهای سازمانی (On-Premise): این نوع نرم افزار انعطافپذیری بیشتری برای سفارشیسازی بر اساس نیازهای خاص هر شرکت دارد.
- مزیت نرم افزارهای تحت وب (SaaS): در مقابل، نرم افزارهای تحت وب معمولا امکان مقیاسپذیری سریعتر را برای کاربران فراهم میکنند. در دنیای امروز که نیازهای کسب و کارها به سرعت در حال تغییر است، نرم افزارها هم باید انعطافپذیر باشند تا با این تغییرات سازگار شوند. نرم افزارهای SaaS این قابلیت را به شما میدهند که به راحتی مجوزهای خود را ارتقا دهید تا کاربران یا ویژگیهای جدید را در صورت نیاز اضافه کنید.
On-Premise | Hosted |
در مکان فیزیکی سازمان مدیریت می شود | از طریق فضای ابری تحویل داده میشود |
داشتن مجوز | پرداخت به ازای هر کاربر از طریق اشتراک |
امکان شخصی سازی بیشتر | امکان ارتقای سریعتر |
تفاوت بین نرم افزار کاربردی و پلتفرم کاربردی چیست؟
نرم افزار کاربردی
نرم افزارهای کاربردی شامل برنامههایی هستند که برای انجام کارهای خاص توسط کاربران طراحی شدهاند، مانند برنامههای پایگاه داده، صفحات گسترده، مرورگرهای وب و غیره. نرم افزارهای سیستمی ابزارها و سیستم عاملهایی را فراهم میکنند که زیرساخت لازم برای اجرای نرم افزارهای کاربردی را مهیا میسازند.
پلتفرم کاربردی
یک پلتفرم نرمافزاری مجموعهای از ابزارها و سرویسهایی است که یک نرمافزار برای اجرا به آنها وابسته است. تقریبا تمامی نرمافزارها برای اجرا به نرمافزارهای دیگری مانند نرمافزار مدیریت پایگاه داده یا سرویسهای ابری نیاز دارند. این مجموعه نرمافزاری که یک نرمافزار بر روی آن اجرا میشود، پلتفرم نرمافزاری نامیده میشود.
یک پلتفرم نرمافزاری باید از انعطافپذیری و گستره عملکردی بالایی برخوردار باشد تا بتواند نیازهای متنوع را پوشش دهد. این پلتفرم باید قادر باشد از برنامههای سبک و تککاربره که روی یک سیستم ساده اجرا میشوند، پشتیبانی کند و در عین حال، ظرفیت لازم برای اجرای نرمافزارهای پیچیده و چندکاربره را نیز داشته باشد که در محیطهای ابری و توزیعشده مورد استفاده قرار میگیرند. چنین پلتفرمی باید بتواند فراتر از محدودیتهای سختافزاری و نرمافزاری عمل کند و خدمات یکپارچه و جامعی را برای طیف گستردهای از برنامهها ارائه دهد.
نرم افزار کاربردی | پلتفرم برنامه |
برنامه تک کاربره | گروهی از نرم افزارها و خدماتی که یک برنامه کاربردی برای اجرا به آنها متکی است |
برنامه های پایگاه داده، صفحات گسترده، مرورگرهای وب و غیره | گروهی از خدمات برای پشتیبانی از استفاده از برنامههای پایگاه داده، صفحات گسترده، مرورگرهای وب و غیره. |
نرم افزارهای سیستمی
نرم افزار سیستمی برنامهای است که برای مدیریت منابع رایانه مانند حافظه، پردازنده و دستگاهها و همچنین اجرای نرم افزارهای کاربردی طراحی شده است. این نرم افزار یک بستر را برای اجرای نرم افزارهای کاربردی فراهم میکند. شناخته شدهترین نرم افزار کاربردی، سیستم عامل است که تمامی برنامههای دیگر را در کامپیوتر مدیریت میکند.
تفاوت نرم افزار سیستمی با نرم افزار کاربردی چیست؟

نرمافزارهای سیستمی نقش کلیدی و محوری در عملکرد صحیح سختافزار کامپیوتر ایفا میکنند. این نرم افزارها مسئول کنترل و هماهنگی مستقیم با سختافزار هستند و بستر لازم برای اجرای سایر برنامهها را فراهم میکنند. در واقع، نرمافزارهای سیستمی پل ارتباطی میان سختافزار فیزیکی و برنامههای کاربردی هستند.
چگونه باید نرم افزار کاربردی مناسب را انتخاب کرد؟
انتخاب بهترین نرم افزار برای سازمان شما باید با یک نیازسنجی آغاز شود. در این فرآیند، شما بازخوردهایی را از مدیران، همکاران، شرکا و ارائه دهندگان خدمات جمعآوری میکنید. این نیازسنجی به شما کمک میکند تا موارد زیر را شناسایی کنید:
- نیازهای خاص سازمان: اینکه تیم شما در حال حاضر با چه مشکلاتی روبرو است و به دنبال چه راهحلهایی هستید.
- ویژگیهای مورد نیاز: بر اساس نیازهای شناسایی شده، مشخص کنید که نرم افزار ایدهآل شما باید چه امکاناتی داشته باشد.
- بودجه سازمان: تعیین کنید که چه میزان بودجه برای خرید و راهاندازی نرمافزار جدید در نظر گرفته شده است.
- منابع انسانی: آیا تیم شما مهارتهای لازم برای کار با نرمافزار جدید را دارد یا نیاز به آموزش وجود دارد؟
جمع بندی
برنامههای کاربردی نقش بسیار مهمی در زندگی امروزی ما ایفا میکنند. این نرم افزارها کارهای روزمره ما را تسهیل کرده و امکانات بیشماری را در اختیار ما قرار میدهند. با استفاده از اپلیکیشنهای مختلف، میتوانیم بسیاری از فعالیتهای خود را به راحتی انجام دهیم. نه تنها این برنامهها باعث صرفهجویی در زمان و هزینه میشوند بلکه کارایی و بهرهوری را نیز افزایش میدهند. کارکنان میتوانند با بهرهگیری از این ابزارها کارهای خود را سریعتر و موثرتر انجام دهند. در حقیقت، زندگی مدرن امروزی بدون برنامههای کاربردی تقریبا غیرممکن است. این ابزارها به طور گستردهای در زمینههای مختلف از جمله سرگرمی، آموزش، حمل و نقل، خرید، بانکداری و بسیاری از موارد دیگر استفاده میشوند.
اگر محتوای ما برایتان جذاب بود و چیزی از آن آموختید، لطفاً لحظهای وقت بگذارید و این چند خط را بخوانید:
ما گروهی کوچک و مستقل از دوستداران علم و فناوری هستیم که تنها با حمایتهای شما میتوانیم به راه خود ادامه دهیم. اگر محتوای ما را مفید یافتید و مایلید از ما حمایت کنید، سادهترین و مستقیمترین راه، کمک مالی از طریق لینک دونیت در پایین صفحه است.
اما اگر به هر دلیلی امکان حمایت مالی ندارید، همراهی شما به شکلهای دیگر هم برای ما ارزشمند است. با معرفی ما به دوستانتان، لایک، کامنت یا هر نوع تعامل دیگر، میتوانید در این مسیر کنار ما باشید و یاریمان کنید. ❤️