قطعات و اجزای کامپیوتر چقدر عمر می کنند؟ چگونه طول عمر آنها را افزایش دهیم

یک مادربرد چه مدت می‌تواند دوام بیاورد؟ هارد دیسک‌ها چطور؟ در این مقاله نحوه افزایش طول عمر رایانه آورده شده است.
در دنیای ایده آل، کامپیوتر شما تا زمانی که به آن نیاز دارید دوام می‌آورد و تنها دلیل برای خرید یک کامپیوتر جدید افزایش عملکرد است. متاسفانه زندگی منصفانه نیست و قطعات کامپیوتر می‌میرند. تعویض قطعات PC ممکن است هزینه زیادی داشته باشند، بنابراین منطقی است که از هر قطعه‌ای که می‌توانید بیشترین بهره را ببرید.
مهمترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که از اجزای رایانه شخصی خود به درستی نگهداری کنید. یک کامپیوتر شخصی با طول عمر طولانی با عادات خوب نگهداری همراه است. اگر خودتان کامپیوتر را مونتاژ می‌کنید و یا یک سیستم مونتاژ شده را خریداری می‌کنید. برای شروع، این نکات را در مورد چگونگی افزایش طول عمر قطعات رایانه شخصی خود بررسی کنید.

1. مادربرد

دلایل مختلفی وجود دارد که چرا باید مادربرد خود را ارتقا دهید. با این حال، بیایید به جای اینکه مجبور شوید که مادربرد خود را ارتقاء دهید، داوطلبانه این کار را انجام دهید. چون همانطور که انتظار دارید قابلیت اطمینان مادربردها با هر نسل افزایش پیدا می کند.

چرا مادربردها خیلی زود می میرند؟

با وجود اینکه در مادربردها هیچ قطعه متحرکی وجود ندارد، اما دارای طراحی بسیار پیچیده و ظریفی هستند. به عنوان نقطه کانونی برای هر چیز دیگری در سیستم شما، نقص در عملکردهای کوچک می‌تواند نتایج فاجعه باری را به وجود بیاورد.
اندازه‌گیری طول عمر مادربرد نیز دشوار است، زیرا پیش بینی طول عمر مادربردها بر اساس عادات شخصی کاربر و محیط‌های محلی تقریبا غیرممکن است. با این حال، یک مطالعه Puget Systems در سال 2018 نشان داد که «در حالی که به نظر می‌رسد مادربردها هرروز پیچیده‌تر می‌شوند، نرخ کلی خرابی فقط «2.1 درصد یا حدود 1 از هر 49 مادربرد» بود. نکته مهم این است که این رقم «تقریباً نصف چیزی است که در سال 2017 دیدیم».
گزارش HardWare.fr در سال 2016 نیز نتایج مشابهی را نشان می‌دهد، مادربردهای ASRock حدود 1.45 درصد و مادربردهای MSI حدود 2.36 درصد درآمد داشته‌اند.
بزرگترین دلیل خرابی مادربرد این است که خازن‌ها به مرور زمان آسیب می‎‌بینند و خراب می‌شوند. گاهی اوقات خازن‌ها حتی نشت می‌کنند و به طور بالقوه به سایر قطعات سخت افزاری آسیب می‌رسانند. شما می‌توانید خازن را تعویض کنید که با دانستن چند نکته می‌توانید به راحتی انجام دهید. از دیگر دلایل خرابی مادربرد می توان به گرما، استاتیک و رطوبت اشاره کرد.

طول عمر یک مادربرد چقدر است؟

به طور معمول، یک مادربرد می تواند برای مدت طولانی دوام بیاورد. اگر به خوبی و تمیز نگهداری شود، مادربرد می تواند تا 20 سال یا حتی بیشتر دوام بیاورد. چیزی که متوجه می‌شوید بعد از چندین سال استفاده، این است که سخت‌افزار موجود برای آن مادربرد منسوخ می‌شود و لازم می‌شود به آخرین سخت‌افزار ارتقا دهید، اما خود مادربرد باید به خوبی به کار خود ادامه دهد.

نکاتی برای افزایش طول عمر مادربرد

سیستم خود را از خطرات محیطی مانند رطوبت بیش از حد یا هوای بسیار خشک دور نگه دارید. گاهی اوقات گرمای بیش از حد ممکن است باعث تاب خوردن مادربرد شود و منجر به خرابی قطعات شود. اما بهترین کاری که می‌توانید برای جلوگیری از خرابی مادربرد انجام دهید این است که هرگز مادربرد را لمس نکنید. بدیهی است که برای نصب یا تعویض قطعات باید آن را لمس کنید؛ اما سعی کنید میزان قرار گرفتن مادربرد در خارج از کیس کامپیوتر را محدود کنید. وقتی که می‌خواهید مادربرد را لمس کنید؛ ابتدا خود را به زمین متصل کنید تا الکتریسیته ساکن بدن شما خارج شود و به قطعات سخت افزاری آسیبی وارد نشود.

2. هارد SSD و HDD

همانطور که مستحضر هستید هارد کامپیوتر در دو نوع در دسترس است: هارد دیسک (HDD) و درایوهای حالت جامد (SSD). یک کامپیوتر نمی‌تواند بدون هارد کار کند، چون در هارد سیستم عامل و سایر اطلاعات ذخیره می‌شوند، بنابراین این قطعه برای سیستم شما بسیار مهم است. اگر خراب شود، در اسرع وقت باید آن را تعویض کنید.

چرا هارد دیسک ها و SSD ها خیلی سریع می میرند؟

HDD و SSD هر دو مستعد خرابی هستند، اما دلایل مختلفی برای این امر وجود دارد.
HDD ها مکانیکی هستند، دارای قطعات متحرک هستند و به مرور زمان از نظر فیزیکی خراب می‌شوند. ممکن است پلاتر خراشیده شود, هد خواندن و نوشتن ممکن است گیر کند و بشکند، یا ممکن است قطعات به علت نوسانات برق بسوزند.
SSD ها بر اساس تراشه‌های حافظه فلش ساخته شده‌اند، بنابراین هیچ قطعه متحرکی ندارند. با این حال، آنها در طولانی مدت به طور غیرقابل اعتمادی داده‌ها را نگه می‌دارند، بیشتر در معرض افزایش دما قرار می‌گیرند و قطع جریان برق می‌تواند منجر به خراب شدن و از دست رفتن داده‌ها شود.

یک SSD یا HDD چقدر عمر می کند؟

اکثر SSD ها بسته به استفاده باید حداقل ده سال عمر کنند. مطالعات در مورد طول عمر SSD معمولاً نشان می‌دهد که طول عمر احتمالی 10 ساله محدوده خوبی برای کار است.
هارد دیسک‌ها به دلیل قطعات متحرک‌شان کمی حساس‌تر هستند و طول عمر کوتاه‌تری دارند و معمولاً تا پنج سال استفاده می‌شوند. برخی از درایوها با استفاده کم، بیشتر دوام خواهند آورد، اما آنهایی که تحت استرس شدید و استفاده مداوم هستند، زودتر از کار خواهند افتاد.

نکاتی برای افزایش طول عمر هاردها

مهم نیست که کدام نوع هارد را دارید، همیشه ایده خوب این است که یک محافظ ولتاژ تهیه کنید. ولتاژ برق می‌تواند صدمات زیادی را به انواع دستگاه‌ها (و نه فقط قطعات کامپیوتری) وارد کند.
در صورت امکان از دمای شدید خودداری کنید. برای اطلاع از دمای ایمن کار به دفترچه راهنمای دستگاه خود مراجعه کنید. این به معنای پاک کردن گرد و غبار از کامپیوتر شما برای اطمینان از گردش هوای مناسب و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد است. همچنین‌، دفعه بعد در مورد خرید یک مدل خوب از یک برند معتبر فکر کنید. 

3. رم

رم برای یک تجربه دلپذیر کامپیوتر بسیار مهم است و یکی از اولین بخش‌هایی است که اگر می‌خواهید عملکرد سیستم خود را افزایش دهید باید آن را ارتقا دهید. به چه میزان حافظه رم نیاز دارید؟ خوب به نیاز شما و کاری که با سیستم انجام می دهید بستگی دارد، اما ۸ گیگابایت معمولا برای اکثر کاربران مناسب است. از بین تمام قطعات سخت افزاری کامپیوتر، RAM کمترین میزان نسبی خرابی را دارد. با این حال بسته به مدل و برند رم خریداری شده، طول عمر ماژول رم می‌تواند متفاوت باشد.

چرا RAM خیلی سریع می میرد؟

با توجه به شرایط عالی، RAM در واقع طول عمر بالایی دارد. مطالعه ای که در سال 2016 انجام شد، نشان داده است که احتمال خرابی رم به طور باور نکردنی کم است. برای کینگستون 0.2 درصد و برای Corsair حدود 1.08 درصد است. با توجه به میزان بسیار زیادی رم که در همه دنیا استفاده می‌شود. این ارقام بسیار کم است.
اما دو چیز می تواند ماژول رم فعال را در یک چشم به هم زدن از بین ببرد: دما و نوسانات برق. دمای عملکرد اکثر ماژول های رم بین 0 تا 85 درجه سانتیگراد است. اگر خارج از محدودیت‌های دمایی قرار بگیرید رم شما خراب می شود، این خرابی بلافاصله اتفاق نمی‌افتد اما قرار گرفتن طولانی مدت در دمای شدید باعث کاهش طول عمر RAM شما می‌شود. افزایش جریان برق علاوه بر خرابی مادربرد، می‌تواند منبع تغذیه و سنسورهای الکتریکی را هم خراب کند.

رم چقدر دوام دارد؟

در یک رایانه شخصی یا لپ‌تاپ معمولی، رم شما برای مدت طولانی دوام می‌آورد، معمولاً حداقل 10 سال، و حتی شاید تا 20 سال. RAM آخرین بیت سخت افزاری خواهد بود که در بیشتر مواقع خراب می‌شود و از بقیه سخت افزارهایی که همزمان با آن خریداری شده‌اند، بیشتر دوام می‌آورد.

نکاتی برای افزایش طول عمر رم

مهم‎‌ترین توصیه، خرید ماژول رم با کیفیت از یک تولیدکننده و برند معتبر است. از تولیدکنندگان معتبر می‌توان به Kingston، Crucial، G.Skill و Corsair اشاره کرد، البته تولیدکنندگان دیگری نیز در دسترس هستند. غیر از این‌ها، اطمینان حاصل کنید که در برابر نوسانات برق از سیستم خود محافظت می‌کنید. بهترین محافظ‌های برق را می‌توانید در بازار امروزی پیدا کنید.

4. واحد منبع تغذیه کامپیوتر

یک منبع تغذیه (PSU) برق را به تمام اجزای رایانه شما می‌رساند. در هنگام خرید PSU مناسب برای نیازهای خود باید چندین نکته را در نظر داشته باشید؛ اما طول عمر یکی از مهمترین موارد است.

چرا پاور کامپیوترها خیلی سریع می میرند؟

علی رغم تصور عموم، منبع تغذیه‌های کامپیوتر از نظر طول عمر در شرایط عالی هستند. گزارشات سال 2016 نشان می‌دهد که میزان خرابی منبع تغذیه Fortron با بهترین عملکرد 0.49 درصد و برای Cougar حدود ۲.۴۱ درصد است. باز هم این گزارش تاکید می‌کند که میزان خرابی کلی پاورهای کامیپوتر ۱.۱۵ درصد است.

یک PSU چقدر دوام می آورد؟

در صورت استفاده معمولی، منبع تغذیه یا PSU باید عمر طولانی داشته باشد (حداقل ۵ سال) و اگر خوش‌شانس باشید احتمالا تا 10 سال هم عمر می‌کند. اما اگر به صورت طولانی مدت پاور کامپیوتر را تحت بار زیادی قرار دهید، این عمر کوتاه خواهد شد.

نکاتی برای افزایش طول عمر PSU

مثل همیشه با یک مدل با کیفیت از یک برند متبر شروع کنید. بسیاری از مدل‌های عمومی بیش از حد ارزیابی شده‌اند و تحمل زیادی برای تحت فشار قرار گرفتن ندارد. کیفیت ساخت پایین همچنین می‌تواند منجر به مرگ سریعتر پاور کامپیوتر شود.
نکته دیگری که باید در نظر داشته باشید این است که برخی از برندهای منبع تغذیه کامپیوتر در داخل تولید نمی‌شوند. این فرآیند به این معناست که کیفیت مدل های PSU حتی با یک برند مشابه می‌تواند متفاوت باشد.
تنها روش موثر برای افزایش طول عمر منبع تغذیه، کاهش فعالیت‌های پر استرس است. به عنوان مثال ماینینگ ارزهای دیجیتال یک فرآیند بسیار سخت است. اورکلاک کردن پردازنده (CPU) یا پردازنده گرافیکی (GPU) شما همچنین می‌تواند فشار زیادی را به منبع تغذیه شما وارد کند.

5. فن های خنک کننده

احتمالا زیاد به فن های خنک کننده سیستم شخصی خود فکر نکرده‌اید. آنها در صورت نیاز، به چرخش در می‌آیند و در صورت عدم نیاز نمی‌چرخند. گاهی اوقات، حتی وقتی فن کار خود را متوقف می‌کند، متوجه این موضوع نمی‌شویم (حداقل بلافاصله). خوشبختانه اکثر فن‌های خنک کننده برای تعویض هزینه زیادی ندارند.

وقتی فن‌های خنک کننده پردازنده را در نظر می‌گیرید، شرایط تغییر می‌کند، این دستگاه ها معمولا گران‌تر هستند.

چرا فن های خنک کننده خیلی سریع می میرند؟

درست مانند هارددیسک‌ها، فن‌های خنک کننده مکانیکی هستند، آنها دارای قطعات متحرکی هستند که مستعد ساییدگی و پارگی هستند. با گذشت زمان، همانطور که فن ها می‌چرخند و می‌چرخند و می‌چرخند، احتمال خراب شدن آنها بیشتر می‌شود.

اما این فرآیند با تجمع گرد و غبار و ذرات روی پره‌های فن و در مکانیزم چرخش تسریع می‌شود. در صورت قرار گرفتن در معرض گرما، رطوبت، گرد و غبار حتی به حالت لخته مانند در می آید؛ که می‌تواند اصطکاک و فشار بیشتری را ایجاد کند.

فن های خنک کننده چقدر دوام دارند؟

فن های خنک‌کننده کامپیوتر با کیفیت خوب باید حداقل پنج سال عمر کنند، حتی می‌توانند نزدیک به 10 نیز عمر کنند.

نکاتی برای افزایش طول عمر فن خنک کننده

اولین نکته برای کارآمد نگه داشتن هر نوع فن خنک کننده تمیز کردن آن است. این به معنای پاک کردن گرد و غبارهای جمع شده در اطراف تیغه‌های فن است. همچنین گرد و غبار جمع شده در کیس کامیپوتر می‌توانید این مشکل را تشدید کند.

همچنین می‌توانید مکان رایانه شخصی خود را در خانه خود در نظر بگیرید. برای مثال، قرار دادن رایانه شخصی روی یک فرش ضخیم، می‌تواند باعث گرمای اضافی و ورود گرد و غبار اضافی شود و به نوبه خود باعث می‌شود که فن‌های شما برای خنک نگه داشتن سیستم شما سخت‌تر کار کنند.

بنابراین، هر چند وقت یکبار باید فن های خنک کننده خود را تمیز کنید. اگر هرگز آنها را تمیز نکرده اید، همین حالا برای تمیز کردن آنها اقدام کنید. 

خرابی و فرسودگی قطعات کامپیوتر خود را متوقف کنید

شکی نیست که برخی از قطعات رایانه سریعتر از سایرین فرسوده می‌شوند. با استفاده از نکاتی که در این مقاله ارائه شده است، می‌توانید فرسودگی عمومی را در سیستم خود مدیریت کنید. خنک، تمیز و عاری از گرد و غبار نگه داشتن سیستم، سخت افزار کامپیوتر شما را برای مدت طولانی‌تری حفظ می کند. علاوه بر این، مراقبت از سخت افزار باعث کاهش هزینه‌های شما می‌شود، زیرا نیازی به تعویض مدوام قطعات خراب نخواهید داشت.