آینده پرداخت‌های بین‌المللی با فناوری بلاک چین و DLT

در دنیای امروز که مرزهای جغرافیایی دیگر مانعی بر سر راه ارتباطات و تجارت‌های بین‌المللی محسوب نمی‌شوند، نیاز به راهکارهای مالی کارآمد و ایمن بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. اما مشکلات پرداخت‌های بین‌المللی، از هزینه‌های بالا تا زمان‌بر بودن فرآیندها و تعدد واسطه‌ها، همچنان چالش‌های جدی پیش روی این مسیر است. ظهور فناوری‌های پیشرفته‌ای چون دفتر کل توزیع شده (DLT) و بلاک چین، نویدبخش تحولی شگرف در این حوزه هستند. این فناوری‌ها، با افزایش شفافیت، کاهش هزینه‌ها و تسریع چشمگیر پرداخت‌ها، توانسته‌اند افق‌های جدیدی را در تراکنش‌های بین‌المللی بگشایند.

در این نوشتار، ضمن معرفی این فناوری‌های نوآورانه، تأثیرات آن‌ها را بر آینده پرداخت‌های بین‌المللی بررسی کرده و به روشنی تبیین می‌کنیم که چگونه بلاک چین و DLT به کاهش پیچیدگی‌ها و افزایش امنیت در تراکنش‌های جهانی کمک می‌کنند. با هامیا ژورنال همراه باشید تا نگاهی به فرصت‌های بی‌نظیری بیندازیم که این فناوری‌ها برای اقتصاد جهانی به ارمغان آورده‌اند و چشم‌انداز جدیدی را برای پرداخت‌های فرامرزی پیش روی ما می‌گذارند.

تحولات شگرف در حوزه پرداخت‌های بین‌المللی، مرهون ظهور فناوری‌های نوینی چون دفتر کل توزیع‌شده (DLT) و بلاک چین است. این فناوری‌های نوآورانه، ضمن متحول ساختن شیوه انجام تراکنش‌های جهانی، منجر به کاهش چشمگیر هزینه‌های مرتبط با آن شده‌اند. از جمله مزایای بارز این تحول، می‌توان به تسریع فرآیند پرداخت‌ها و افزایش شفافیت در کلیه مراحل تراکنش اشاره نمود. در این نوشتار، بر آنیم تا آینده پرداخت‌های بین‌المللی مبتنی بر این فناوری‌ها را بررسی کرده و تأثیرات آن را بر تجربه کاربران تبیین نماییم.

پرداخت‌های بین المللی

پرداخت‌های بین‌المللی، فرآیندی است که طی آن مبادله ارز بین اشخاص حقیقی یا حقوقی مقیم در کشورهای مختلف در سرتاسر جهان صورت می‌پذیرد. این عملیات معمولاً با تسهیلات بانک‌ها یا موسسات مالی انجام می‌شود. در گذشته، این نوع پرداخت‌ها با چالش‌هایی همچون کندی فرآیند، تعدد واسطه‌ها، هزینه‌های بالا و طولانی شدن زمان پردازش مواجه بوده‌اند.

با گسترش روزافزون پدیده جهانی شدن، تقاضا برای راه‌حل‌هایی که امکان انجام پرداخت‌های بین‌المللی را با سرعت و هزینه کمتر فراهم آورند، به طور چشمگیری افزایش یافته است.

به عنوان مثالی ملموس، می‌توان به کسب‌وکارهای کوچک در ایالات متحده اشاره کرد که محصولات صنایع دستی خود را به صورت آنلاین به مشتریان سراسر جهان عرضه می‌نمایند. در این حالت، مشتریان اروپایی که قصد خرید چندین محصول را دارند، می‌توانند با استفاده از کارت اعتباری خود، اقدام به انجام یک پرداخت بین‌المللی نمایند.

پرداخت‌های بین‌المللی معمولاً شامل مراحل زیر است:

1. آغاز فرآیند پرداخت: مشتری با وارد نمودن اطلاعات کارت اعتباری خود در وبسایت فروشنده، نخستین گام را در انجام تراکنش برمی‌دارد.
2. تبدیل ارز: در این مرحله، پردازنده پرداخت اقدام به تبدیل ارز مورد نظر (به عنوان مثال، یورو به دلار) با نرخ ارز لحظه‌ای بازار می‌نماید.
3. عبور از واسطه‌های بانکی: درخواست پرداخت برای تسهیل فرآیند تراکنش، از چندین بانک و موسسه مالی عبور کرده و در هر مرحله، مراحل تأیید و اعتبارسنجی انجام می‌شود.
4. تسویه حساب: پس از طی مراحل تأیید و اعتبارسنجی، وجوه پرداخت شده به حساب تجاری فروشنده منتقل شده و فرآیند تسویه حساب تکمیل می‌گردد. شایان ذکر است که در این مرحله، هزینه‌های مرتبط با تراکنش از مبلغ پرداخت شده کسر می‌گردد.
5. تاییدیه تراکنش: در نهایت، هر دو طرف معامله یعنی مشتری و فروشنده، یک تأییدیه الکترونیکی مبنی بر تکمیل موفقیت‌آمیز تراکنش دریافت خواهند نمود.

همان‌گونه که در مراحل فوق مشاهده شد، پرداخت‌های بین‌المللی در مقایسه با تراکنش‌های داخلی، از پیچیدگی بیشتری برخوردار بوده و شامل عوامل متعددی همچون مشارکت چندین نهاد مالی، فرآیند تبدیل ارز و اعمال هزینه‌های مختلف می‌باشند.

فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT)

فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) یک سامانه دیجیتالی نوین است که به منظور افزایش شفافیت و امنیت در ثبت تراکنش‌ها طراحی شده است. بر خلاف پایگاه‌های داده متمرکز سنتی که تحت مدیریت یک مرجع واحد قرار دارند، DLT بر مبنای یک شبکه غیرمتمرکز استوار است که در آن کلیه مشارکت‌کنندگان قادر به دسترسی همزمان و تأیید اطلاعات ثبت شده می‌باشند.

این ویژگی، به ویژه در حوزه پرداخت‌های بین‌المللی، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که با ساده‌سازی فرآیند پرداخت و ایجاد اعتماد متقابل میان طرفین معامله، به بهبود کارایی و امنیت این نوع پرداخت‌ها کمک شایانی می‌نماید.

فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) در حوزه پرداخت‌های بین‌المللی

در ادامه، به برخی از مزایای کاربرد فناوری DLT در تسهیل پرداخت‌های بین‌المللی اشاره خواهد شد.

• تسریع فرآیند پرداخت: فناوری DLT با کاهش چشمگیر زمان پردازش تراکنش‌ها، امکان انجام پرداخت‌های تقریباً آنی را فراهم می‌آورد.
• کاهش هزینه‌های تراکنش: با حذف واسطه‌های متعدد در فرآیند پرداخت، فناوری DLT به طور قابل توجهی هزینه‌های مرتبط با تراکنش‌های بین‌المللی را کاهش داده و این نوع پرداخت‌ها را برای بنگاه‌های اقتصادی و اشخاص حقیقی مقرون به صرفه می‌سازد.
• افزایش امنیت تراکنش‌ها: ماهیت غیرمتمرکز فناوری DLT، آن را در برابر تهدیدات امنیتی همچون کلاهبرداری و حملات سایبری مقاوم ساخته و به این ترتیب، امنیت اطلاعات مالی حساس را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

فناوری بلاک چین

فناوری بلاک چین به عنوان زیرمجموعه‌ای از دفتر کل توزیع شده (DLT) شناخته می‌شود که تا کنون عمدتاً به واسطه کاربرد آن در حوزه ارزهای دیجیتال نظیر بیت کوین به شهرت رسیده است. با این حال، کاربردهای این فناوری فراتر از ارزهای دیجیتال بوده و در حوزه پرداخت‌های بین‌المللی نیز نقش بسزایی ایفا می‌کند. در این زمینه، بلاک چین با ایجاد یک دفتر کل شفاف و غیرقابل دستکاری، امکان ثبت تمامی تراکنش‌ها را به صورت همگانی فراهم آورده و به این ترتیب، شفافیت و اطمینان را در کلیه مراحل پرداخت تضمین می‌نماید.

برای مثال، می‌توان به شرکت‌های چندملیتی اشاره کرد که با بهره‌گیری از فناوری DLT، وجوه را به صورت مستقیم و بدون نیاز به واسطه به شرکت‌های تابعه خود انتقال می‌دهند. این پلتفرم‌های غیرمتمرکز، ضمن تأمین امنیت و شفافیت در کلیه مراحل تراکنش، امکان تأیید فوری پرداخت‌ها را فراهم آورده و به طور قابل توجهی هزینه‌ها و زمان انجام عملیات مالی را کاهش می‌دهند. در مجموع، فناوری DLT با ایجاد بستر امن و شفاف، فرآیند پرداخت‌های بین‌المللی را برای بنگاه‌های اقتصادی تسهیل می‌نماید.

کاربرد فناوری بلاک چین در پرداخت‌های بین‌المللی

با بهره‌گیری از فناوری بلاک چین در حوزه پرداخت‌های بین‌المللی، مزایای متعددی حاصل می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شفافیت کامل: کلیه تراکنش‌ها در شبکه بلاک چین به صورت عمومی و قابل مشاهده برای تمامی طرف‌های مجاز ثبت می‌شوند که این امر به افزایش سطح اعتماد و مسئولیت‌پذیری در میان مشارکت‌کنندگان کمک شایانی می‌نماید.
• غیرقابل دستکاری بودن داده‌ها: پس از ثبت یک تراکنش در شبکه بلاک چین، امکان تغییر یا حذف اطلاعات ثبت شده وجود نداشته و این امر به طور قابل توجهی احتمال وقوع تقلب را کاهش می‌دهد.
• قراردادهای هوشمند: فناوری بلاک چین امکان اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم می‌آورد که شرایط اجرای آن‌ها به صورت کدهای کامپیوتری تعریف شده است. این قراردادها با اتوماسیون فرآیندهای پرداخت، به ساده‌سازی و تسریع انجام تراکنش‌ها کمک شایانی می‌نمایند.

وضعیت کنونی پرداخت‌های بین‌المللی

علی‌رغم مزایای قابل توجهی که فناوری‌های دفتر کل توزیع شده (DLT) و بلاک چین برای حوزه پرداخت‌های بین‌المللی به ارمغان آورده‌اند، این حوزه همچنان با پیچیدگی‌های خاص خود مواجه است. سیستم‌های سنتی نظیر سوئیفت (SWIFT) کماکان سهم عمده‌ای از بازار را در اختیار دارند و بسیاری از بانک‌ها و مؤسسات مالی به دلایل مختلف، در پذیرش و به‌کارگیری این فناوری‌های نوین تردید می‌ورزند. با این حال، ظهور فین‌تک‌¹ها و ارائه راه‌حل‌های نوآورانه بر پایه DLT و بلاک چین، نویدبخش تحولی شگرف در این حوزه و چالش‌برانگیز ساختن رویه‌های سنتی می‌باشند.

بازیگران نوظهور در عرصه پرداخت‌های بین‌المللی

در ادامه، به معرفی برخی از بازیگران نوظهور در عرصه پرداخت‌های بین‌المللی که از فناوری‌های نوین همچون بلاک چین بهره می‌برند، خواهیم پرداخت.

• ریپل (Ripple): این شرکت با بهره‌گیری از فناوری بلاک چین، امکان انتقال آنی وجوه در سطح بین‌المللی را فراهم آورده است. شبکه ریپل (RippleNet) به مؤسسات مالی اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های مالی را با هزینه کمتر و در کمترین زمان ممکن انجام دهند.
• استلار (Stellar): این پلتفرم، مشابه ریپل، در حوزه پرداخت‌های بین‌المللی فعالیت می‌کند؛ با این تفاوت که تمرکز اصلی آن بر ارائه خدمات به بازارهای کمتر توسعه‌یافته و محروم است. شبکه استلار امکان انجام تراکنش‌های ارزان‌قیمت بین تمامی ارزهای دیجیتال را فراهم می‌آورد.
• ترانسفر وایز (Wise): هرچند این شرکت به طور مستقیم از فناوری بلاک چین بهره نمی‌برد، اما با اتکا بر فناوری‌های نوین، توانسته است خدمات پرداخت‌های بین‌المللی شفاف و کم‌هزینه را به مشتریان خود ارائه نماید و به همین دلیل، مورد استقبال گسترده مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها قرار گرفته است.

چشم‌انداز آینده پرداخت‌های بین‌المللی

آینده پرداخت‌های بین‌المللی مبتنی بر فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) و بلاک چین بسیار روشن و امیدوارکننده به نظر می‌رسد. با پیشرفت روزافزون این فناوری‌ها، می‌توان انتظار تحولات شگرفی در این حوزه را داشت.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

فناوری‌های دفتر کل توزیع‌شده (DLT) و بلاک چین، با کاهش هزینه‌ها، افزایش شفافیت و امنیت، و سرعت‌بخشی به فرآیندهای مالی، عرصه پرداخت‌های بین‌المللی را متحول ساخته‌اند. این نوآوری‌ها، پاسخگوی نیازهای جهانی برای تراکنش‌های ایمن، کارآمد و سریع‌تر هستند و در عین حال، چالش‌های سیستم‌های سنتی مانند زمان‌بر بودن و هزینه‌های سنگین را به حداقل رسانده‌اند. به این ترتیب، آینده پرداخت‌های بین‌المللی در دنیای دیجیتال به‌گونه‌ای رقم می‌خورد که کاربران و کسب‌وکارهای بین‌المللی از مزایای بی‌نظیر فناوری‌های جدید بهره‌مند می‌شوند.

در پایان، همان‌گونه که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت، تغییرات اساسی و چشمگیری در مسیر پرداخت‌های بین‌المللی به لطف این فناوری‌ها در حال شکل‌گیری است و ما شاهد شکل‌گیری یک انقلاب در عرصه مالی جهانی هستیم. با نگاهی به تحولات پیش رو و درک تأثیرات بلاک چین و DLT، به‌خوبی روشن است که این فناوری‌ها تنها آغاز یک دوره جدید از تراکنش‌های بین‌المللی هستند که برای پاسخ به نیازهای روزافزون اقتصاد جهانی طراحی شده‌اند.

سوالات متداول

1. فین‌تک (FinTech): یا فناوری مالی (Financial technology) به معنای کاربرد نوآورانه فناوری در ارائه خدمات مالی است. ↩︎