توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) | از مالکیت دیجیتال تا بازارهای میلیارد دلاری

در عصر دیجیتال که مفهوم مالکیت به فراتر از دارایی‌های مادی و سهام گسترش یافته است، توکن‌های غیرقابل تعویض یا NFTها به عنوان یک نوآوری تحول‌آفرین در حوزه مالکیت دیجیتال ظهور کرده‌اند. این توکن‌ها به هنرمندان و خالقان محتوا این امکان را می‌دهند تا آثار هنری دیجیتال خود را به‌صورت مستقیم و بدون واسطه به فروش رسانده و مالکیت منحصر به فرد آن را به خریداران انتقال دهند. از سوی دیگر، جمع‌آوران و سرمایه‌گذاران نیز با خرید NFTها، به بازار جدیدی از دارایی‌های دیجیتال وارد شده و فرصت سرمایه‌گذاری در آثار هنری و کالاهای دیجیتالی منحصر به فرد را پیدا می‌کنند. ارزش‌گذاری‌های میلیونی که برای برخی از این دارایی‌ها صورت گرفته است، نشان از پتانسیل بالای این بازار و فراتر بودن آن از یک مد زودگذر دارد.

در این پژوهش، با کاوش در مفهوم توکن غیرقابل تعویض (NFT)، نقش محوری فناوری بلاک چین در پیدایش و توسعه این دارایی‌های دیجیتال و دلایل افزایش چشمگیر محبوبیت آن‌ها، تلاش شده است تا درک عمیق‌تری از این حوزه نوظهور در اختیار مخاطبان قرار گیرد. هدف اصلی این مقاله، فراهم آوردن بستری مناسب برای ورود آگاهانه‌تر علاقه‌مندان به دنیای سرمایه‌گذاری و هنر دیجیتال به این بازار پویا می‌باشد. چه به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذاری نوین باشید و چه صرفاً کنجکاوید بدانید چرا NFTها به یکی از داغ‌ترین مباحث در حوزه فناوری و هنر تبدیل شده‌اند، مطالعه این مقاله از هامیا ژورنال می‌تواند راهنمای مفیدی برای شما باشد.

توکن غیرقابل تعویض (NFT) چیست؟

توکن غیرقابل تعویض یا NFT، یک دارایی دیجیتال با ویژگی منحصر به فردی است که برای اثبات مالکیت بر دارایی‌های دیجیتالی دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فناوری نوین امکان ایجاد و تأیید مالکیت بر طیف گسترده‌ای از دارایی‌های دیجیتال، از جمله آثار هنری دیجیتال، موسیقی، ویدئو، تصاویر، کارت‌های تبریک، کارت‌های ورزشی، املاک مجازی و حتی حیوانات خانگی مجازی را فراهم می‌کند. با بهره‌گیری از فناوری بلاک چین، هر NFT دارای یک کد شناسایی منحصر به فرد و غیرقابل تغییر است که به عنوان یک رکورد امنیتی از مالکیت در شبکه بلاک چین ثبت می‌شود.

بر خلاف دارایی‌های مالی سنتی همچون سهام و اوراق قرضه که قابل تعویض با یکدیگر هستند، توکن‌های غیرقابل تعویض به عنوان یک سرمایه‌گذاری جایگزین شناخته می‌شوند که هر یک از آن‌ها دارای ویژگی‌های منحصر به فرد و غیرقابل تکرار است. این ویژگی باعث شده است که NFT‌ها شباهت زیادی به اقلام کلکسیونی کمیاب پیدا کنند. در سال‌های اخیر، به ویژه در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، شاهد افزایش چشمگیر تقاضا برای NFT‌ها بوده‌ایم که منجر به رشد قابل توجه قیمت آثار هنری دیجیتال و ورود افراد مشهور، هنرمندان، خانه‌های حراج و سایر بازیگران حوزه هنر و فناوری به این بازار شده است.

مکانیزم عملکرد توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) و نقش بلاک چین

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) با بهره‌گیری از فناوری بلاک چین، امکان ثبت و تأیید مالکیت دارایی‌های دیجیتال را فراهم می‌آورند. بلاک چین به عنوان یک دفتر کل توزیع‌شده (DLT) و همتا به همتا (P2P) عمل کرده و امکان راستی‌آزمایی عمومی مالکیت هر NFT را برای همگان فراهم می‌سازد. در این فناوری، از امضای دیجیتال برای اثبات اصالت و مالکیت هر اثر هنری دیجیتال استفاده می‌شود. بدین ترتیب، خریداران NFT در واقع مالک یک نسخه دیجیتال از اثر هنری و گواهی دیجیتالی مبنی بر اصالت آن می‌شوند، نه خود اثر فیزیکی.

با وجود خرید NFT، مالکیت حق چاپ یا علامت تجاری اثر به خریدار منتقل نمی‌شود. به عبارت دیگر، امکان وجود نسخه‌های متعدد از یک اثر هنری دیجیتال در فضای مجازی وجود دارد؛ اما خریداران NFT مالک نسخه اصلی و منحصربه‌فرد آن در دنیای دیجیتال هستند. همچنین، امکان برنامه‌ریزی توکن به گونه‌ای وجود دارد که هنرمند بتواند از فروش‌های بعدی نیز سهمی دریافت کند.

ویژگی اصلی که NFT‌ها را از سایر دارایی‌ها متمایز می‌سازد، غیرقابل تعویض بودن آن‌هاست. بر خلاف دارایی‌های قابل تعویض مانند ارزهای دیجیتال (مانند بیت کوین)، اسکناس و شمش طلا، که هر واحد از آن‌ها دارای ارزش یکسان و قابل جایگزینی با واحد دیگر است، NFT‌ها دارای ویژگی‌ها و خصوصیات منحصر به فردی هستند که آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌سازد. به عبارت ساده‌تر، اگرچه می‌توان یک اسکناس یک دلاری را با اسکناس یک دلاری دیگری مبادله کرد، اما هر NFT یک اثر هنری دیجیتال منحصر به فرد است که قابل جایگزینی با NFT دیگری نیست.

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) به طور معمول به عنوان واحدهای غیرقابل تقسیم در نظر گرفته می‌شوند. به عبارت دیگر، هر NFT یک واحد کامل و یکپارچه است که نمی‌توان آن را به بخش‌های کوچکتر تقسیم کرد. این ویژگی، NFT‌ها را از دارایی‌های قابل تقسیم مانند پول نقد متمایز می‌سازد که می‌توان آن را به واحدهای کوچکتر (مانند سکه یا اسکناس) تقسیم کرد. با این حال، با ظهور پلتفرم‌هایی مانند Fractional، مفهوم مالکیت جزئی در دنیای NFT‌ها مطرح شده است. این پلتفرم‌ها امکان تقسیم یک NFT به واحدهای کوچکتر و فروش آن‌ها به چندین خریدار را فراهم می‌کنند.

یکی دیگر از ویژگی‌های بارز NFT‌ها، غیرقابل تغییر بودن آن‌هاست. پس از ثبت یک NFT در بلاک چین، اطلاعات مربوط به آن به صورت دائمی و غیرقابل تغییر ذخیره می‌شود. این ویژگی به معنای آن است که پس از ایجاد یک NFT، نمی‌توان محتوای آن را دستکاری یا تغییر داد. فناوری بلاک چین با ایجاد یک رکورد امنیتی از اصالت و مالکیت هر NFT، امکان تأیید و راستی‌آزمایی آن را فراهم می‌سازد.

علل افزایش محبوبیت توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)

افزایش چشمگیر محبوبیت توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) را می‌توان نتیجه‌ی عواملی چون “سادگی فرایند ورود به این بازار، ماهیت گمانه‌زنی ذاتی در آن‌ها به عنوان کالای کلکسیونی و سرمایه‌ای، و شکل‌گیری جوامع پررونق پیرامون این محصولات” دانست. به بیان دقیق‌تر، همان‌گونه که جاستین هرزینگ (Justin Herzig)، یکی از بنیان‌گذاران پلتفرم “Own the Moment NFT” که به ارائه محتوا، ابزار و تحلیل در حوزه NFT اختصاص دارد، بیان می‌کند، این عوامل در کنار هم به رشد سریع و گسترده این بازار کمک شایانی کرده‌اند.

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) امکان خرید و فروش دارایی‌های دیجیتال را به شیوه‌ای نوین و کارآمد فراهم می‌آورند. این فناوری به هنرمندان و سایر خالقان محتوا اجازه می‌دهد تا آثار هنری دیجیتال خود را به صورت ایمن و با حفظ مالکیت معنوی به فروش برسانند. همچنین، NFT‌ها با ایجاد یک دفتر کل دیجیتال، امکان ارزیابی، خرید و مبادله امن آثار هنری دیجیتال را فراهم می‌کنند. به این ترتیب، NFT‌ها به بازیگران جدید و غیرمتمرکز بازار اجازه می‌دهند تا مدل‌های نوآورانه‌ای برای مبادله ارزش ایجاد کرده و ساختارهای بازار جدیدی را شکل دهند.

هرزیگ بر این نکته تأکید می‌کند که NFT‌ها به عنوان یک شکل مهم از سرمایه‌گذاری جایگزین، توانایی جذب طیف گسترده‌ای از سرمایه‌گذاران را دارند. این فناوری به سرمایه‌گذاران خرد امکان می‌دهد تا بر اساس علایق و سلیقه‌های شخصی خود، در دارایی‌های دیجیتالی سرمایه‌گذاری کنند. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران می‌توانند همزمان بر روی دارایی‌هایی که ارزش مالی دارند و دارایی‌هایی که برای آن‌ها ارزش عاطفی و شخصی دارند، سرمایه‌گذاری نمایند.

خریداران توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) همچون سایر سرمایه‌گذاران، به افزایش ارزش دارایی خود در طول زمان امیدوارند. همانند سایر دارایی‌ها، ارزش NFT‌ها نیز تحت تأثیر نوسانات عرضه و تقاضا در بازار قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، میزان عرضه NFT‌ها در بازار و همچنین میزان تقاضا برای آن‌ها، به طور مستقیم بر قیمت آن‌ها تأثیرگذار است.

مطالعات بازار نشان می‌دهد که صنعت NFT‌ها در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است. بر اساس گزارش شرکت تحقیقاتی Grand View Research، ارزش بازار جهانی NFT‌ها در سال 2022 به 20.44 میلیارد دلار رسیده است و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2030 به رقم قابل توجه 211.72 میلیارد دلار برسد. این رشد سریع نشان‌دهنده‌ی پتانسیل بالای این بازار و جذابیت آن برای سرمایه‌گذاران است.

مزایای توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) مزایای متعددی را برای هنرمندان دیجیتال، سایر خالقان محتوا و کلکسیونرها به ارمغان آورده است. از جمله مهم‌ترین مزایای این فناوری نوین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

دریافت مستقیم درآمد توسط هنرمندان

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) به هنرمندان دیجیتال این امکان را می‌بخشند تا آثار هنری خود را به طور مستقیم و بدون واسطه در بازارهای آنلاین عرضه کرده و از فروش آن‌ها درآمد کسب نمایند. با حذف واسطه‌هایی همچون گالری‌ها و خانه‌های حراج، هنرمندان می‌توانند سهم بیشتری از درآمد حاصل از آثار خود را به دست آورند و از استقلال مالی بیشتری برخوردار شوند.

تأمین مالکیت و اصالت غیرقابل تغییر

NFT‌ها به عنوان گواهی مالکیت دیجیتالی، امکان اثبات مالکیت و اصالت یک اثر هنری دیجیتال را به صورت غیرقابل تغییر فراهم می‌آورند. اطلاعات متادیتای منحصربه‌فرد هر NFT، شامل تاریخچه تراکنش‌ها، مالکیت قبلی و مشخصات اثر، به صورت شفاف و قابل تأیید در بلاک چین ثبت می‌شود. این ویژگی به مالکان NFT اطمینان خاطر می‌دهد که مالکیت آن‌ها بر اثر هنری به طور کامل و غیرقابل انکار است.

حق امتیاز و ایجاد انگیزه برای هنرمندان و کلکسیونرها

NFT‌ها به هنرمندان این امکان را می‌دهند تا حق امتیاز فروش آثار خود را در قرارداد هوشمند توکن تعبیه کنند. بدین ترتیب، هنرمندان می‌توانند از فروش‌های بعدی آثار خود در بازارهای ثانویه نیز سهمی دریافت کنند. این مکانیزم نه تنها به هنرمندان انگیزه می‌دهد تا به خلق آثار هنری ارزشمند ادامه دهند، بلکه باعث ایجاد یک اکوسیستم پایدار در بازار NFT می‌شود.

مالکیت جزئی و گسترش دسترسی به سرمایه‌گذاری

مفهوم مالکیت جزئی در NFT‌ها به این معناست که یک NFT می‌تواند به بخش‌های کوچکتر تقسیم شده و به چندین نفر فروخته شود. این ویژگی به سرمایه‌گذاران خرد امکان می‌دهد تا در دارایی‌های ارزشمند و کمیاب سرمایه‌گذاری کنند، حتی اگر توانایی خرید کامل یک NFT را نداشته باشند. در نتیجه، مالکیت جزئی به دموکراتیزاسیون بازار NFT و افزایش مشارکت در آن کمک می‌کند.

تعاملات فراتر از فایل‌های دیجیتال

NFT‌ها تنها به فایل‌های دیجیتال محدود نمی‌شوند و می‌توانند حاوی عناصر تعاملی و تجربیات منحصر به فردی باشند. به عنوان مثال، یک NFT می‌تواند دسترسی به رویدادهای اختصاصی، جوایز ویژه یا محتوای اضافی را برای دارنده خود فراهم کند. این ویژگی باعث افزایش جذابیت NFT‌ها برای کلکسیونرها و ایجاد تعامل بیشتر بین هنرمندان و مخاطبان می‌شود.

کاربردهای NFT و نمونه‌های شاخص

یکی از اولین کاربردهای عملی توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) در بازی ویدئویی “کریپتوکیتیز (CryptoKitties)” در سال 2017 مشاهده شد. در این بازی، کاربران می‌توانستند گربه‌های مجازی منحصر به فرد را خریداری، فروش و جمع‌آوری کنند. این بازی به عنوان یکی از اولین نمونه‌های موفق استفاده از NFT در دنیای دیجیتال شناخته می‌شود. در سال 2021، شاهد افزایش چشمگیر محبوبیت NFT‌ها و ظهور آثار هنری دیجیتال با ارزش بسیار بالا بودیم. از جمله این آثار می‌توان به اولین توییت جک دورسی، مدیرعامل توییتر، و مجموعه آثار هنری دیجیتال “روزهای روزمره: اولین 5000 روز” اثر بیپل، هنرمند دیجیتال مشهور، اشاره کرد که با قیمتی نجومی به فروش رسید.

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) کاربردهای بسیار متنوعی پیدا کرده و در حوزه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله این کاربردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صنعت ورزش: کارت‌های معاملاتی مجازی بازیکنان بسکتبال NBA که به عنوان دارایی‌های دیجیتال منحصر به فرد قابل جمع‌آوری و معامله هستند.
• صنعت مد: کفش‌های کتانی دیجیتال برند نایک که به صورت NFT عرضه شده و به دارندگان آن‌ها مزایای خاصی ارائه می‌دهد.
• صنعت سرگرمی: کارت‌های معاملاتی با ویژگی‌های یادگاری شخصی از بازیگران مشهور مانند ویلیام شاتنر، آلبوم‌های موسیقی دیجیتال گروه‌های موسیقی محبوب مانند کینگز آو لئون، و شخصیت‌های مجازی قابل جمع‌آوری مانند کریپتوپانک‌ها.

علاوه بر کاربردهای ذکر شده، NFTها در حوزه‌های نوظهور دیگری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند:

• صنعت غذا: تصاویر GIF و تصاویر سفارشی‌سازی شده توسط برندهای غذایی مانند تاکو بل که با هدف جمع‌آوری کمک‌های مالی برای سازمان‌های خیریه عرضه می‌شوند.
• متاورس: املاک مجازی در پلتفرم‌های واقعیت مجازی سه‌بعدی مانند Decentraland که به کاربران امکان می‌دهد تا زمین‌های مجازی را خریداری و بر روی آن‌ها ساخت‌وساز کنند.
• توکنیزه کردن دارایی‌های فیزیکی: توکنیزه کردن دارایی‌های دنیای واقعی مانند املاک، که به معنای تبدیل آن‌ها به دارایی‌های دیجیتال با استفاده از فناوری بلاک چین است.

در حال حاضر، گروه اصلی خریداران و کلکسیونرهای توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)، افرادی هستند که به حوزه یا پروژه خاصی علاقه‌مند هستند. با این حال، با پیشرفت فناوری و بهبود محصولات مبتنی بر NFT، انتظار می‌رود این دارایی‌های دیجیتال به جریان اصلی اقتصاد دیجیتال وارد شده و طیف گسترده‌تری از افراد، از جمله سرمایه‌گذاران خرد، را به خود جذب کنند.

مکانیزم ایجاد توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) با بهره‌گیری از قراردادهای هوشمند ایجاد می‌شوند. در فرایند ضرب یک NFT، کد قرارداد هوشمند به طور مستقیم در ساختار آن گنجانده می‌شود. این قرارداد هوشمند که در یک بلاک چین ذخیره می‌شود، ویژگی‌های منحصر به فرد هر NFT از جمله مالکیت و قابلیت انتقال آن را تعیین می‌کند.

قراردادهای هوشمند به عنوان قراردادهای خوداجرا شونده، شرایط توافق را به صورت کد در خود جای داده و به صورت مستقل اجرا می‌شوند. هر NFT به یک توکن منحصر به فرد مرتبط است که در یک قرارداد هوشمند ذخیره شده و بر روی یک دفتر کل توزیع شده ثبت می‌شود. این مکانیزم، مدرکی غیرقابل جعل برای اثبات مالکیت و اصالت هر NFT فراهم می‌آورد. حتی در صورتی که نسخه‌های دیگری از همان محتوا وجود داشته باشد، تنها یک توکن خاص می‌تواند مالکیت NFT را تأیید کند.

بلاک چین به عنوان زیرساخت اصلی فناوری NFT، نقش مهمی در تأمین امنیت و شفافیت تراکنش‌ها ایفا می‌کند. اگرچه بسیاری از NFTها بر روی بلاک چین اتریوم ایجاد می‌شوند، اما بلاک چین‌های دیگری مانند ترون (Tron)، نئو (Neo) و تون (Ton) نیز از این فناوری پشتیبانی می‌کنند.

مکانیزم خرید و فروش توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)

با رشد روزافزون محبوبیت توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)، بازارهای متعددی برای خرید و فروش این دارایی‌های دیجیتال ایجاد شده‌اند. این بازارها بستری را فراهم می‌کنند تا هنرمندان، خالقان محتوا و علاقه‌مندان بتوانند NFTهای خود را عرضه کرده و یا NFTهای مورد نظر خود را خریداری کنند.

با توجه به افزایش تقاضا برای NFTها، پلتفرم‌های مختلفی به عنوان بازارهای آنلاین برای فروش این دارایی‌ها ظهور کرده‌اند. این بازارها امکاناتی را برای خالقان فراهم می‌کنند تا آثار هنری دیجیتال، مجموعه‌های کلکسیونی و سایر دارایی‌های منحصر به فرد خود را به صورت NFT عرضه کنند.

بازارهای محبوب برای خرید و فروش NFT

• اتمیک مارکت (AtomicMarket): این پلتفرم به عنوان یک بازار غیرمتمرکز NFT، بر بستر بلاک چین EOS فعالیت می‌کند و به کاربران امکان می‌دهد تا دارایی‌های دیجیتال خود را به طور مستقیم و بدون واسطه ایجاد، خرید و فروش نمایند.
• بیکری سواپ (BakerySwap): این پلتفرم علاوه بر ارائه خدمات مبادله ارزهای دیجیتال به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز، به عنوان یک بازار NFT نیز عمل می‌کند. با بهره‌گیری از بلاک چین بایننس اسمارت چین (BSC)، کاربران می‌توانند انواع مختلفی از توکن‌های NFT را معامله کنند.
• انجین (Enjin): این پلتفرم به عنوان یک اکوسیستم بازی مبتنی بر بلاک چین، به توسعه‌دهندگان بازی‌ها این امکان را می‌دهد تا دارایی‌های درون بازی خود را به صورت توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) ایجاد کنند و به این ترتیب به ارزش و منحصر به فرد بودن آن‌ها بیافزایند.
• فاندیشن (Foundation): این پلتفرم به عنوان یک گالری آنلاین اختصاصی برای آثار هنری دیجیتال، بر بستر شبکه اتریوم ساخته شده است. فاندیشن با فراهم آوردن بستری امن و معتبر، به هنرمندان این امکان را می‌دهد تا آثار هنری منحصر به فرد خود را به صورت توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) عرضه کرده و به جمع‌آوری‌کنندگان آثار هنری دیجیتال بفروشند. این پلتفرم با تمرکز بر کیفیت آثار هنری و تجربه کاربری هنرمندان، به یکی از معتبرترین بازارهای NFT در حوزه هنر دیجیتال تبدیل شده است.
• نون اورِجین (KnownOrigin): این پلتفرم نیز به عنوان یک بازار تخصصی NFT، بر بستر شبکه اتریوم فعالیت می‌کند و به هنرمندان این امکان را می‌دهد تا آثار هنری دیجیتال خود را به صورت NFT عرضه کنند. نون اورجین با ارائه ابزارهای متنوع برای ایجاد و فروش NFT، به هنرمندان کمک می‌کند تا آثار خود را به بهترین شکل ممکن به نمایش بگذارند و به جمع‌آوری‌کنندگان آثار هنری دیجیتال معرفی کنند. این پلتفرم با ایجاد یک جامعه هنری قوی، به هنرمندان فرصت می‌دهد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و از تجربیات یکدیگر بهره‌مند شوند.
• میت مارکت (Myth Market): این پلتفرم به عنوان یک بازار تخصصی NFT، بر بستر بلاک چین اتریوم فعالیت می‌کند و به کاربران امکان می‌دهد تا دارایی‌های دیجیتال خود را به طور مستقیم و بدون واسطه ایجاد، خرید و فروش نمایند. میت مارکت با تمرکز بر ارائه یک تجربه کاربری ساده و روان، بستری مناسب برای هنرمندان و کلکسیونرها فراهم کرده است.
• اوپن سی (OpenSea): به عنوان یکی از بزرگترین و شناخته شده‌ترین بازارهای NFT، اوپن سی طیف گسترده‌ای از دارایی‌های دیجیتال را در بر می‌گیرد. این پلتفرم با رابط کاربری کاربرپسند و امکانات متنوع، به کاربران اجازه می‌دهد تا انواع مختلفی از NFTها را کشف، خرید و فروش کنند.
• پورشن (Portion): این پلتفرم با رویکردی نوآورانه، به کاربران امکان می‌دهد تا به جای خرید کامل یک NFT، تنها بخشی از آن را خریداری کنند. این ویژگی به ویژه برای NFTهای با ارزش بالا جذاب است و به افراد با بودجه‌های مختلف امکان می‌دهد تا در بازار NFT مشارکت داشته باشند.
• راریبل (Rarible): این پلتفرم به عنوان یک بازار غیرمتمرکز NFT، به کاربران امکان می‌دهد تا به طور مستقیم با یکدیگر تعامل داشته باشند و دارایی‌های دیجیتال خود را معامله کنند. راریبل با تمرکز بر جامعه‌محوری، به کاربران اجازه می‌دهد تا در تصمیم‌گیری‌های مربوط به پلتفرم مشارکت فعال داشته باشند.
• سوپر ریر (SuperRare): این پلتفرم به عنوان یک بازار تخصصی برای آثار هنری دیجیتال، به هنرمندان اجازه می‌دهد تا آثار منحصر به فرد خود را به صورت NFT عرضه کنند. سوپر ریر با تمرکز بر کیفیت آثار هنری و تجربه کاربری هنرمندان، به یکی از پلتفرم‌های محبوب در میان هنرمندان دیجیتال تبدیل شده است.

جزئیات فرایند خرید و فروش NFTها

در ادامه مقاله، به بررسی جزئیات فرایند خرید و فروش NFTها پرداخته و گام‌های لازم برای انجام این عملیات را به صورت دقیق تشریح خواهیم نمود.

ایجاد کیف پول دیجیتال و تهیه ارز دیجیتال:

ابتدای مسیر ورود به دنیای توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)، ایجاد یک کیف پول دیجیتال است. کیف پول‌هایی همچون متامسک (MetaMask) یا کویین‌بیس والت (Coinbase Wallet) گزینه‌های مناسبی برای نگهداری از ارزهای دیجیتال و تعامل با بازارهای NFT هستند. پس از ایجاد کیف پول، بایستی اقدام به خرید ارز دیجیتالی مانند اتر (ETH) نمایید. پلتفرم‌های معتبری همچون Coinbase، MetaMask و Robinhood امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را فراهم می‌آورند.

اتصال کیف پول دیجیتال به بازار NFT:

پس از تهیه ارز دیجیتال مورد نیاز، گام بعدی اتصال کیف پول دیجیتال به یکی از بازارهای NFT است. این اتصال به شما امکان می‌دهد تا به مجموعه گسترده‌ای از توکن‌های غیرقابل تعویض دسترسی پیدا کرده و اقدام به خرید یا فروش آن‌ها نمایید.

ضرب توکن غیرقابل تعویض (NFT):

برای ورود یک اثر دیجیتال به بازار NFT، می‌بایست آن را به یک توکن غیرقابل تعویض تبدیل نمود. این فرایند که با عنوان “ضرب” شناخته می‌شود، در واقع ثبت و ضبط یک اثر دیجیتال بر روی بلاک چین است تا به آن هویت منحصر به فرد و غیرقابل جعل بخشیده شود. بدین ترتیب، مالک اثر می‌تواند آن را به عنوان یک دارایی دیجیتال در بازارهای NFT عرضه و به فروش برساند.

خرید توکن غیرقابل تعویض (NFT):

خرید NFT به روش‌های مختلفی امکان‌پذیر است. در برخی موارد، خریداران می‌توانند در مزایده‌هایی که برای فروش یک NFT برگزار می‌شود، شرکت کرده و با پیشنهاد قیمت بالاتر، مالکیت آن را به دست آورند. در روش دیگر، NFT به صورت مستقیم و با قیمتی مشخص به فروش می‌رسد. روش فروش NFT به سیاست‌های هر بازار و تصمیم فروشنده بستگی دارد.

کلاهبرداری‌های NFT

با توجه به رشد فزاینده بازار توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)، متأسفانه شاهد افزایش فعالیت‌های کلاهبرداری در این حوزه هستیم. این کلاهبرداری‌ها با هدف سوءاستفاده از ناآگاهی کاربران و کسب سودهای نامشروع طراحی شده‌اند. در ادامه به برخی از رایج‌ترین روش‌های کلاهبرداری در بازار NFT اشاره خواهیم کرد:

فیشینگ در دنیای NFT

یکی از شایع‌ترین روش‌های کلاهبرداری در حوزه توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)، فیشینگ است. کلاهبرداران با ایجاد وب‌سایت‌ها یا حساب‌های کاربری جعلی در شبکه‌های اجتماعی، کاربران را به سمت خود جذب کرده و با استفاده از ترفندهای مختلف، آن‌ها را به افشای اطلاعات شخصی حساس یا انتقال دارایی‌های دیجیتال به حساب‌های تحت کنترل خود ترغیب می‌کنند. این اطلاعات اغلب شامل کلیدهای خصوصی کیف پول‌های دیجیتال است که به کلاهبرداران اجازه می‌دهد تا به دارایی‌های کاربران دسترسی پیدا کرده و آن‌ها را سرقت نمایند. برای پیشگیری از چنین حملاتی، کاربران باید همواره هوشیار بوده و قبل از هرگونه تعامل با لینک‌ها یا پلتفرم‌های ناشناخته، صحت آن‌ها را به دقت بررسی نمایند.

فروش NFTهای تقلبی

کلاهبرداری دیگری که در بازار NFT رواج دارد، فروش توکن‌های غیرقابل تعویض تقلبی به جای آثار اصلی است. کلاهبرداران با کپی‌برداری از آثار هنرمندان مشهور یا ایجاد آثار هنری تقلبی، آن‌ها را به عنوان NFT‌های اورجینال به فروش می‌رسانند. تشخیص این NFTهای تقلبی از آثار اصلی، به ویژه برای افراد تازه وارد به این بازار، بسیار دشوار است. برای کاهش ریسک خرید NFTهای تقلبی، کاربران باید به دنبال منابع معتبر و قابل اعتماد باشند و قبل از خرید هر NFT، به طور کامل درباره هنرمند و اثر هنری تحقیق کنند. همچنین، بررسی سابقه فعالیت بازارهای NFT و نظرات کاربران دیگر می‌تواند به تصمیم‌گیری بهتر کمک کند.

طرح‌های پامپ و دامپ در بازار NFT

یکی از شیوه‌های متداول کلاهبرداری در بازار توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)، اجرای طرح‌های پامپ و دامپ است. در این نوع کلاهبرداری، گروهی از افراد با هماهنگی یکدیگر اقدام به افزایش مصنوعی قیمت یک NFT خاص می‌نمایند. این افزایش قیمت اغلب با بهره‌گیری از تبلیغات گسترده و تأثیرگذاری افراد مشهور در شبکه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد. پس از رسیدن قیمت به اوج، این افراد اقدام به فروش گسترده NFTهای خود کرده و با ایجاد یک سقوط ناگهانی در قیمت، سرمایه‌گذاران خرده‌پای بازار را با ضررهای سنگینی مواجه می‌سازند. برای مقابله با چنین کلاهبرداری‌هایی، سرمایه‌گذاران باید به طور مستقل و جامع به بررسی ارزش ذاتی NFTها پرداخته و از تصمیم‌گیری‌های هیجانی و عجولانه خودداری نمایند.

کلاهبرداری‌های مینت رایگان (Free Mint NFT) در حوزه NFT

کلاهبرداران با سوءاستفاده از جذابیت دریافت رایگان NFTهای منحصر به فرد، کاربران را به سمت طرح‌های فریبنده مینت (ضرب) NFT هدایت می‌کنند. در این نوع کلاهبرداری، قربانیان با وعده دریافت NFTهای رایگان، ترغیب می‌شوند تا در فرآیند ضرب NFT مشارکت نمایند. اما در عمل، این فرآیند به گونه‌ای طراحی شده است که کاربران به طور ناخواسته کنترل کیف پول دیجیتال خود را به کلاهبرداران واگذار کرده و یا کلیدهای خصوصی خود را در اختیار آن‌ها قرار دهند. در نتیجه، کلاهبرداران می‌توانند به راحتی به دارایی‌های دیجیتال کاربران دسترسی پیدا کرده و آن‌ها را سرقت نمایند. برای پیشگیری از افتادن در دام چنین کلاهبرداری‌هایی، کاربران باید همواره هوشیار بوده و قبل از شرکت در هرگونه طرح مینت NFT، به طور کامل به بررسی مشروعیت و امنیت پلتفرم ارائه دهنده خدمات بپردازند.

آینده NFTها

همانند سایر بازارهای مالی، بازار NFT نیز تحت تأثیر قوانین عرضه و تقاضا قرار دارد. لذا، سرمایه‌گذاری در این حوزه مستلزم احتیاط و رصد مداوم تحولات بازار است. خریداران باید با آگاهی کامل از ریسک‌های موجود، تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را اتخاذ نمایند.

همان‌گونه که هرزیگ، کارشناس حوزه NFT، بیان می‌دارد، ارزش یک توکن غیرقابل تعویض به میزان تمایل خریداران برای پرداخت بهای آن بستگی دارد. NFTهایی که قادرند ارتباط عمیقی با کلکسیونرها و سرمایه‌گذاران برقرار کنند، از پایداری بیشتری در بلندمدت برخوردار خواهند بود.

برای درک بهتر ارزش یک NFT، تحلیل فروش‌های قبلی مشابه در بازارهای معتبر امری ضروری است. علاوه بر این، دوام و ماندگاری یک NFT به میزان ارزش کاربردی آن در نظر گرفته شده توسط مالکان بستگی دارد. در واقع، هنگامی که NFTها به عنوان تجربیات یا ویژگی‌های منحصر به فرد تلقی شوند، ارزش آن‌ها در بلندمدت حفظ خواهد شد. رشد و توسعه جوامع NFT نیز نقش مهمی در حفظ قیمت‌ها و ایجاد اعتماد به آینده این بازار ایفا می‌نماید.

توکن‌های غیرقابل تعویض صرفاً به دنیای هنر و کلکسیون محدود نمی‌شوند. این فناوری نوظهور، کاربردهای گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف همچون متاورس، واقعیت مجازی و مراقبت‌های بهداشتی دارد. با توجه به قابلیت NFTها در اثبات مالکیت غیرقابل تغییر یک دارایی دیجیتال، می‌توان از آن‌ها برای تضمین امنیت داده‌های حساس بیماران در حوزه سلامت استفاده نمود. همچنین، NFTها می‌توانند در متاورس و سایر دنیای‌های مجازی برای اثبات مالکیت دارایی‌های دیجیتال به کار گرفته شوند. خرده فروشان نیز با بهره‌گیری از این فناوری، امکان فروش محصولات دیجیتال در متاورس و تأیید اصالت اسناد دیجیتال را فراهم می‌آورند.

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) و ارزهای دیجیتال هر دو بر پایه فناوری بلاک چین بنا شده‌اند، اما تفاوت‌های اساسی دارند. در حالی که ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم قابل تعویض هستند و هر واحد از آن‌ها با واحد دیگر یکسان است، NFTها منحصر به فرد بوده و قابل تعویض با یکدیگر نیستند. به عبارت دیگر، هر NFT دارای ویژگی‌ها و ارزش منحصر به فرد خود است و نمایانگر مالکیت یک دارایی دیجیتال خاص می‌باشد.

سخن پایانی

در خاتمه می‌توان اذعان نمود که توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) صرفاً یک نوآوری فناورانه نبوده، بلکه انقلابی در مفاهیم مالکیت، سرمایه‌گذاری و هنر دیجیتال محسوب می‌شوند. ویژگی‌های منحصربه‌فرد NFT‌ها از جمله قابلیت اثبات اصالت قطعی، حفظ مالکیت دیجیتال و امکان انتقال ساده و امن بر بستر بلاک چین، سبب شده است تا این توکن‌ها به سرعت در دنیای دیجیتال نفوذ کرده و ساختارهای سنتی بازارهای کلکسیونی و هنری را دگرگون سازند. رشد چشمگیر بازار NFT و استقبال گسترده کاربران و سرمایه‌گذاران از این فناوری نوظهور، نشان از پایداری و آینده‌ای روشن برای این حوزه دارد.

با این حال، ورود به دنیای NFTها مستلزم دانش و آگاهی کافی است. شناخت عمیق از سازوکارهای این فناوری، بررسی دقیق بازارها و هوشیاری در برابر کلاهبرداری‌های احتمالی، از جمله مواردی است که سرمایه‌گذاران باید به آن توجه نمایند. به طور کلی، NFTها با توجه به پتانسیل بالای خود در تحول صنایع مختلف، فرصت‌های سرمایه‌گذاری جذاب و نوینی را برای علاقه‌مندان به فناوری و نوآوری فراهم آورده‌اند. امید است این مقاله، گامی موثر در جهت آشنایی بیشتر مخاطبان فروشگاه اینترنتی هامیا با دنیای گسترده و پیچیده NFTها بوده و به آن‌ها در اتخاذ تصمیمات آگاهانه‌تر کمک نماید.

سوالات متداول