نفخ معده و یا نفخ روده یک فرایند طبیعی است که افراد میتوانند در طول روز آن را تجربه کنند. درست است که نفخ معده پدیدهای طبیعی است، اما عواملی وجود دارد که باعث تشدید آن و ایجاد یک عارضه میشود. اگر این عمل باعث ایجاد مشکل در بدن شما نشود و بتوانید به راحتی آن را کنترل کنید ایرادی ندارد. اما اگر این واقعه باعث بروز مشکلات گوارشی در شما شود باید به پزشک گوارش مراجعه کنید و از مضرات پرهیز کنید. همچنین میتوانید با تغییرات نه چندان پیچیده در سبک زندگی خود مشکلتان را حل کنید. برای از بین بردن نفخ معده و روده تا آخر مقاله با ما همراه باشید.

نفخ شکم چیست؟
نفخ شکم در واقع تجمع گازهایی است که شما پس از خوردن غذا به آن دچار میشوید و باعث دل درد و شکم درد میشود. در اکثر مواقع این پدیده از یک درد ملایم تا درد شدید ادامه دارد. اصولا دردی که از نفخ شکم نشأت میگیرد تا چند دقیقه بیشتر ادامه ندارد اما در برخی افراد این درد به یک عارضه تبدیل شده است و در طولانی مدت باعث ناراحتی میشود. نه تنها کسانی که مشکلات گوارشی دارند بلکه تمامی افراد برای پیشگیری از مشکلات در خوردن غذا باید بسیار دقت کنند و بدون آگاهی کامل از مواد غذایی غیر استاندارد پزشکی استفاده نکنند. مطمئناً خودتان میدانید پیشگیری بهتر از درمان است.
عوامل نفخ معده یا نفخ شکم چیست؟
- عجله در خوردن غذا
- نجویدن کامل غذا
- مصرف لوبیا، کلم، کلم بروکلی، کشمش، عدس، آلوی خشک، سیب، نخود برای معده و رودههای حساس به مقدار کم توصیه میشود.
- غذاهای سرشار از فروکتوز یا سوربیتولها
- لاکتوز ، فروکتوز و کربوهیدراتها در گندم و لوبیا (از آن موادهایی هستند که ممکن است عدم تحمل غذایی ایجاد کنند.)
- رشد بیش از حد باکتریهای روده کوچک
- بلعیدن هوا که یکی از شایعترین عوامل نفخ معده است.
- سندروم روده تحریک پذیر
- مصرف الکل
- مصرف دخانیات از جمله سیگار
- حساسیت به گلوتن
- عدم تحمل لاکتوز
- عفونت در روده
- اختلالات عملکردی گوارشی
- نوسانات هورمونی که در دوران قاعدگی اتفاق میافتد(اکثرا مدت زمان این نفخ که قاعدگی باعث آن است کوتاه میباشد اگر طول کشید حتما به پزشک مربوطه مراجعه کنید.)
- کولیت(زخمی) روده
- مصرف بیش از حد حبوبات و نمک

راههای درمان نفخ معده و روده
- آهسته غذا بخورید و وعدههای غذایی کوچکتر و مکرر مصرف کنید.
- غذای خود را خوب بجوید.
- از خوردن غذاهای پرحجم خودداری کنید.
- نوشیدنیها را در دمای اتاق بنوشید.
- فعالیت بدنی را در طول روز افزایش دهید.
- بعد از خوردن غذا صاف بنشینید.
- بعد از خوردن غذا قدم بزنید.
- جویدن آدامس را متوقف کنید.
- مراقب عدم تحمل غذایی و آلرژی باشید.(موادی که باعث آلژی شما میشوند را شناخته و کاملاً کنار بگذارید.)
- از پوشیدن لباسهای تنگ خودداری کنید.(استفاده از لباسهای تنگ باعث عدم راحتی معده و روده میشود.)
- مصرف دخانیات ازجمله سیگار کشیدن را کنار بگذارید.
- مرتباً ورزش کنید.
- رژیم غذایی سالم را در وعدههای روزانه خود جایگزین کنید.
- از خوردن نوشیدنیهای گاز دار خودداری کنید.
- آب و مایعات را از برنامه غذایی کم نکنید.(به مقدار زیاد مصرف کنید.)
- پروبیوتیک مصرف کنید.(در وعده غذایی خود ماست پروبیوتیک اضافه کنید.)
- مکمل های آنزیمی را امتحان کنید.
- مقابله با یبوست (یبوست میتواند بهترین دلیل برای افزایش گاز در روده باشد. اگر مدفوع برای مدت طولانی در روده بزرگ باقی بماند، به تخمیر در داخل بدن ادامه خواهد داد. این نوع فعالیت گاز اضافی تولید میکند که بوی بدی میدهد و دچار عدم فعالیت استاندارد روده میباشد.)
درمان نفخ معده به کمک طب سنتی

پزشکان طب سنتی عامل اصلی عارضه نفخ معده را سرد مزاجی بدن میدانند که با گیاهان دارویی میتوانند آن را درمان کنند. یکی از مزیتهای درمان به کمک طب سنتی این است که هزینه آن از معالجه پزشکی کمتر است. شما میتوانید بدون دردسر و به آسانی داروهای طب سنتی را تهیه کنید و زیر نظر طبیب خود مصرف کنید.(به یاد داشته باشید استفاده از هرگونه دارو بدون آگاهی و تحقیق کامل میتواند نه تنها مشکلتان را تشدید ببخشد بلکه میتواند شما را به مشکلات دیگری هم دچار کند.)
- مورد اول: شاه بلوط هندی برای درمان نفخ شکم
شاه بلوط هندی دارای ساپونین است و به نوعی آنتی باکتریال است. وجود ساپونین در شاه بلوط هندی باعث کاهش گاز در شکم میشود.(شاه بلوط هندی خام دارای سموم طبیعی است، پس توصیه میشود مکملهای آنرا استفاده کنید. تا دستگاه گوارش و بدن خود را آلوده به سم نکنید.)
- مورد دوم: سیاهدانه برای درمان نفخ معده
داروی گیاهی سیاه دانه طبع گرم و خشک دارد. از آنجایی که نفخ معده بدلیل سرد مزاجی اتفاق میافتد مادههایی که طبع گرم دارند در کاهش و کنترل نفخ معده بسیار پر کاربرد هستند. برای استفاده از این گیاه دارویی میتوانید پودر آن را داخل غذا استفاده کنید و یا میتوانید از روغن سیاهدانه جهت کاهش درد و ناراحتی شکم استفاده کنید.(طریقه استفاده از روغن سیاهدانه به این گونه است که مقداری از آن را برداشته و روی شکم ماساژ دهید تا درد را کاهش دهد.)
- مورد سوم: سیر
سیر از معروفترین سبزیجاتی است که باعث جلوگیری از سرطان، عفونت، کاهش کلسترول، تنظیم فشار خون و… میشود. در رابطه با نفخ معده و روده، سیر باعث میشود نفخ معده کم شده و یا کاملا از بین برود. خوردن سیر خام در کنار وعدههای غذایی، حبه حبه کردن و قورت دادن، مخلوط سیر له شده در آب جوش با زنجبیل و عسل این موارد در بهبود نفخ معده و روده بسیار موثر هستند.
- مورد چهارم: زردچوبه
زردچوبه کورکومین دارد (کورکومین یا دی فرولوئیل متان جز فعال زردچوبه است. کورکومین یک آنتی اکسیدان قوی است که علاوه بر بالا بردن سیستم ایمنی بدن در کاهش نفخ معده و روده نقش بسزایی دارد.) به همین دلیل استفاده از زرد چوبه در رژیم غذایی باعث درمان نفخ معده میشود، همچنین کاهش وزن با زردچوبه از دیگر مزایای مصرف آن میباشد.
- مورد پنجم: درمان نفخ معده و روده به کمک آویشن
آویشن در کل به پاکسازی دستگاه گوارش بسیار کمک میکند. استفاده از دمنوش و یا پودر آن باعث میشود درد شما علاوه بر اینکه کاهش یابد به مرور زمان از بین برود.
از دیگر موارد درمان گیاهی میتوان به موارد زیر نیز اشاره کرد:
- هل
- مصطکی
- زنجبیل
- دارچین
- نخودآب (نخود خود باعث نفخ میشود و مسبب تولید گاز در معده و روده است. اما استفاده از نخودآب که یک نوع غذا است به درمان نفخ کمک میکند. طرز پخت نخود آب به این گونه است که به مقدار دلخواه نخود را در آب میپزیم و به آن ادویه هایی مانند دارچین، زنجبیل، زردچوبه و… اضافه کرده واستفاده میکنیم.)
درمان نفخ شکم نوزاد

نفخ شکم نوزادان همان تجمع گازهایی است که نمیتوانند خارج شوند. در واقع چون دستگاه گوارش نوزاد در شش ماه اول بالغ نمیشود نوزاد دچار درد در ناحیه شکم میشود. این اتفاق کاملا طبیعی است و بهتر شدن آن وابسته به این است که دستگاه گوارش کودک چه زمانی بالغ شود. اما اگر این امر از حالت طبیعی خارج شد و موارد زیر را مشاهده کردید فوراً باید به پزشک متخصص کودکان مراجعه کنید.
- مشاهده خون همراه مدفوع نوزاد
- یبوست بیش از حد
- گریه شدید نوزاد
- تب
- اسهال
- استفراغ
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- خم شدن آن به سمت شکم
- کمخوابی یا بیقراری از شدت درد
با زندگی سالم و تغذیه مناسب میتوانید از بروز مشکلات و انواع بیماریها پیشگیری کنید. و برای اینکه مشکلتان از یک درد ساده به یک عارضه تبدیل نشود، بهتر است به پزشک مربوطه مراجعه کنید.
اگر محتوای ما برایتان جذاب بود و چیزی از آن آموختید، لطفاً لحظهای وقت بگذارید و این چند خط را بخوانید:
ما گروهی کوچک و مستقل از دوستداران علم و فناوری هستیم که تنها با حمایتهای شما میتوانیم به راه خود ادامه دهیم. اگر محتوای ما را مفید یافتید و مایلید از ما حمایت کنید، سادهترین و مستقیمترین راه، کمک مالی از طریق لینک دونیت در پایین صفحه است.
اما اگر به هر دلیلی امکان حمایت مالی ندارید، همراهی شما به شکلهای دیگر هم برای ما ارزشمند است. با معرفی ما به دوستانتان، لایک، کامنت یا هر نوع تعامل دیگر، میتوانید در این مسیر کنار ما باشید و یاریمان کنید. ❤️