دیابت بارداری زمانی ایجاد میشود که هورمونهای بارداری فرد را در برابر عملکرد انسولین مقاوم کنند. بدون درمان، میتواند منجر به طیف وسیعی از عوارض شود. کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری با پیروی از یک رژیم غذایی سالم و حفظ وزن متوسط امکان پذیر است.
اطلاعات کلیدی
- دیابت بارداری ممکن است در دوران بارداری زمانی که سطح قند خون خیلی بالا باشد، رخ دهد.
- درمان سریع دیابت بارداری میتواند حاملگی ایمن و نوزادی سالم را تضمین کند.
- ابتلا به دیابت بارداری به این معنا نیست که فرد قبل از بارداری دیابت داشته یا بعد از بارداری به دیابت مبتلا خواهد شد، اما خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را پس از بارداری را افزایش میدهد.
انسولین هورمونی است که به کنترل سطح قند خون کمک میکند. تغییرات هورمونی در دوران بارداری میتواند بدن را در برابر انسولین مقاوم کند و منجر به افزایش قند خون شود. یک فرد باردار ممکن است بتواند برای جبران انسولین بیشتری تولید کند، اما برخی نمیتوانند، که منجر به دیابت بارداری میشود.
در این مقاله رژیم غذایی که افراد میتوانند در دوران بارداری در صورت ابتلا به دیابت بارداری رعایت کنند، از جمله اینکه کدام غذاها را باید بخورند و از آنها اجتناب کنند، توضیح میدهد. همچنین سایر گزینههای درمانی دیابت بارداری، عوارض احتمالی و نکاتی برای بارداری سالم را تشریح میکند.
دیابت بارداری چیست؟
دیابت بارداری در دوران بارداری ایجاد میشود. این نوع دیابت زمانی رخ میدهد که بدن نتواند هورمون انسولین کافی در دوران بارداری تولید کند. لوزالمعده انسولین تولید میکند که به سلولهای بدن کمک میکند از قند خون به عنوان انرژی استفاده کنند. بدن در طول بارداری هورمونهای بیشتری تولید میکند و افراد وزن اضافه میکنند. این تغییرات میتواند منجر به استفاده سلولها از انسولین با کارایی کمتر نسبت به قبل شود که به عنوان مقاومت به انسولین شناخته میشود. مقاوم شدن به انسولین به این معنی است که بدن برای کنترل قند یا گلوکز خون به انسولین بیشتری نیاز دارد. اگر لوزالمعده نتواند به اندازه کافی انسولین تولید کند، این میتواند منجر به افزایش سطح قند خون شود.
سطح بالای قند خون هم برای فرد باردار و هم برای جنین متولد نشده مضر است. مقاومت به انسولین نیز با اضافه وزن قبل از بارداری و عدم فعالیت بدنی مرتبط است. علائم دیابت بارداری شامل موارد زیر باشد:
- خستگی
- حالت تهوع
- تشنه بودن غیرعادی
- ادرار مکرر
- عفونت های مکرر مثانه
- تاری دید
- قند موجود در ادرار که با آزمایش قابل تشخیص است
رژیم دیابت بارداری (غذاهایی که باید بخورید)
اگر فرد مبتلا به دیابت بارداری باشد، داشتن یک رژیم غذایی سالم مهم است. انجمن دیابت آمریکا استفاده از روش بشقاب دیابت را برای کمک به فرد در خوردن متعادل از غذاهای مغذی توصیه میکند. برای استفاده از این روش، فرد باید نیمی از بشقاب 22 سانتی متری را با سبزیجات غیر نشاسته ای، یک چهارم آن را با پروتئین بدون چربی و یک چهارم را با کربوهیدرات، مانند غلات کامل (سبوس دار) یا سبزیجات نشاستهای پر کند. نمونههایی از هر یک از این غذاها در زیر آمده است.
سبزیجات غیر نشاسته ای
- فلفل
- اسفناج
- هویج
- کلم بروکلی
- گل كلم
- کلم بروکسل
- مارچوبه
- خیار
- قارچ
- کدو سبز
- سبزی های سالاد
- بادمجان
- کرفس
پروتئین بدون چربی
- مرغ
- بوقلمون
- تخم مرغ
- ماهی قزل آلا
- ماهی تن
- تکه های بدون چربی گوشت قرمز
- لوبیا
- عدس
- حمص
- آجیل و خشکبار
- کره های آجیل
- توفو و تمپه
کربوهیدرات
- برنج قهوه ای
- کوینو
- بلغور گندم
- جو دوسر
- سیب زمینی شیرین
- زردک
- کدو حلوایی
- نخود
- میوه ها و میوه های خشک
- محصولات لبنی مانند شیر، ماست و جایگزینهای شیر
فرد میتواند در مورد برنامه غذایی سالم در دوران بارداری با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کند.
غذاهایی ممنوعه در دیابت بارداری
اگر فرد از رژیم دیابت بارداری پیروی کند، مصرف نکردن غذاهایی که باعث افزایش سطح قند خون میشوند، مهم است.
غذاهای شیرین
هنگامی که افراد غذاهای شیرین، به ویژه غذاهای تصفیه شده یا فرآوری شده مصرف میکنند، سطح قند خون افزایش مییابد. افراد مبتلا به دیابت بارداری باید تا حد امکان از مصرف غذاهای حاوی قند اضافه شده خودداری کنند یا آنها را محدود کنند. غذاهای شیرین که باید از آنها اجتناب کنید عبارتند از:
- کیک ها
- کلوچه ها
- آب نبات
- دسرها
- شیرینی های شیرین
- نوشابه
- بستنی
- آب میوه یا نوشیدنی های شیرین
اگرچه شیر و میوههای کامل حاوی قندهای طبیعی هستند، اما مؤسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی (NIDDK) توصیه میکند که افراد مبتلا به دیابت آنها را به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنند.
غذاهای با نشاسته بالا
غذاهای نشاستهای سرشار از کربوهیدرات هستند که میتواند باعث افزایش قند خون شود. بهتر است از مصرف غذاهای نشاستهای با شاخص گلیسمی بالاتر اجتناب کنید یا محدود کنید، مانند:
- سیب زمینی سفید
- نان سفید
- برنج سفید
- ماکارونی سفید
ممکن است فردی بخواهد غلات کامل مانند برنج قهوهای، کینوا یا جو دو سر را جایگزین کربوهیدراتهای سفید و تصفیه شده کند که بسیار برای فرد مفید میباشد.
قندها و کربوهیدرات های پنهان
برخی از غذاها و نوشیدنی ها منابع پنهان قند یا کربوهیدرات هستند. با این حال، برخی از غذاها همچنان حاوی مقدار بالایی از هر دو باشند. نمونههایی از این محصولات عبارتند از:
- غذاهای فرآوری شده
- برخی از چاشنیها، مانند سس و سس کچاب
- برخی از فست فودها
- نوشابههای شیرین شده با شکر
- سیب زمینی سرخ کرده
- مشروبات الکلی
فرد باردار باید از نوشیدن الکل در طول بارداری خودداری کند زیرا میزان مشخصی برای مصرف الکل وجود ندارد. نوشیدن الکل در دوران بارداری میتواند باعث ایجاد بسیاری از مشکلات سلامتی جدی برای کودک شود.
نکات تغذیه سالم

CDC برای کمک به مدیریت سطح قند خون و تغذیه سالم، توصیههای زیر را ارائه میدهد:
- در زمانهای منظم غذا بخورید و از حذف وعدههای غذایی خودداری کنید.
- مصرف غذاها و نوشیدنیهای سالم و پیروی از برنامه ورزش میتواند تأثیر اساسی بر سطح قند خون شما بگذارد.
- غذاهایی را انتخاب کنید که چربی اشباع، چربی ترانس، شکر، نمک و کالری کمتری دارند.
- به جای آبمیوه یا نوشابه آب بنوشید.
- به جای غذاهای فرآوری شده و شیرین، میوه را به عنوان یک خوراکی شیرین انتخاب کنید.
- جابجاییهای سادهای انجام دهید، مانند جایگزینی غذاهای حاوی چربیهای اشباع شده، از جمله کره و تکههای چرب گوشت، به چربیهای غیراشباع مانند روغن زیتون و ماهی.
- به دنبال غذاهایی باشید که دارای برچسب “کم سدیم” هستند و از غذاهای فرآوری شده یا بسته بندی شده مانند پیتزا و گوشتهای اغذیه فروشی برای کمک به کاهش مصرف نمک خودداری کنید.
- به جای نمک از لیمو، سبزی و ادویه برای طعم دادن به غذاها استفاده کنید.
- سبزیجات را برای وعدههای غذایی بخارپز کنید یا نصف فنجان لوبیا یا نخود فرنگی را به سالاد اضافه کنید تا فیبر اضافی دریافت کنید.
- پر کردن بشقاب خود با انواع میوهها ( توت ها) و سبزیجات سبز رنگ و رنگارنگ راهی عالی برای حمایت از سلامتی است.
پیروی از این نکات میتواند به توزیع یکنواخت وعدههای غذایی و میان وعدهها در طول روز کمک کند. کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان توصیه میکند که افراد مبتلا به دیابت بارداری سه وعده غذایی و دو تا سه میان وعده در روز مصرف کنند. انجام این کار میتواند افزایش قند خون بعد از غذا خوردن را کاهش دهد. فرد مبتلا به دیابت بارداری میتواند سطح قند خون خود را در ساعات مختلف روز کنترل و ثبت کند و یک دفترچه یادداشت غذایی و فعالیت داشته باشد. یادداشت کردن میتواند به آنها نشان دهد که چگونه غذاها و فعالیتها بر سطح قند خون آنها تأثیر میگذارد.
(در حال به روزرسانی)
اگر محتوای ما برایتان جذاب بود و چیزی از آن آموختید، لطفاً لحظهای وقت بگذارید و این چند خط را بخوانید:
ما گروهی کوچک و مستقل از دوستداران علم و فناوری هستیم که تنها با حمایتهای شما میتوانیم به راه خود ادامه دهیم. اگر محتوای ما را مفید یافتید و مایلید از ما حمایت کنید، سادهترین و مستقیمترین راه، کمک مالی از طریق لینک دونیت در پایین صفحه است.
اما اگر به هر دلیلی امکان حمایت مالی ندارید، همراهی شما به شکلهای دیگر هم برای ما ارزشمند است. با معرفی ما به دوستانتان، لایک، کامنت یا هر نوع تعامل دیگر، میتوانید در این مسیر کنار ما باشید و یاریمان کنید. ❤️